Мурманск

Му́рманск — горад у Расіі, цэнтр Мурманскай вобласці, горад-герой. Насельніцтва (2005) — 320,9 тыс. жыхароў, гэта найбуйнейшы горад у свеце на поўнач ад палярнага круга. Мурманск — вялікі порт на ўзбярэжжы Баранцава мора, зімою не замярзае.

Горад Мурманск руск.: Мурманск Герб Краіна  Расія Суб’ект федэрацыі Мурманская вобласць Муніцыпальны раён Мурманск Каардынаты 68°58′00″ пн. ш. 33°05′00″ у. д.^HGЯO Кіраўнік Андрэй Сысоеў^[d] Заснаваны 4 кастрычніка 1916 Плошча 168,14 км² Вышыня цэнтра 50 м Насельніцтва ▼264 339 чал. (1 студзеня 2025) Часавы пояс UTC+4 Тэлефонны код 8152 Паштовыя індэксы 183000 Аўтамабільны код 51 Код АКАТП 47401000000 Афіцыйны сайт citymurmansk.ru (руск.) Мурманск на карце Расіі ±

Медыяфайлы на Вікісховішчы

У горадзе знаходзіцца аддзяленне беларускага пасольства.

Гісторыя

Заснаваны 21 верасня 1916 года ў сувязі са стварэннем марскога порта ў Кольскім заліве. У сакавіку 1918 — лютым 1920 гадоў быў акупаваны войскамі Антанты і белагвардзейцамі. 7 сакавіка 1920 года ў Мурманск увайшлі часткі Чырвонай Арміі. З 1921 года — цэнтр Мурманскай губерні, з 1927 года — Мурманскай акругі Ленінградскай вобласці, з 1938 года абласны цэнтр. У час Вялікай Айчыннай вайны Мурманскі порт сыграў вялікую ролю ў забеспячэнні СССР і арміі, бо праз яго ішлі грузы, якія паступалі з краін-саюзніц па барацьбе з нацысцкай Германіяй.

Насельніцтва

Год Колькасць 2009 311 209 2010 307 257 2011 307 310 2012 305 034 Год Колькасць 2013 302 468 2014 299 148 2015 305 236 2016 301 572 Год Колькасць 2017 298 096 2018 295 374 2019 292 465 2020 287 847 Год Колькасць 2021 270 384 2023 267 422 2025 264 339

Эканоміка

Галоўныя галіны прамысловасці — рыбная і рыбаперапрацоўчая, суднарамонтная, вытворчасць будматэрыялаў.

Гарады-пабрацімы

•  Douarnenez^[d], Францыя (8 чэрвеня 2006)
•  Акурэйры, Ісландыя (14 кастрычніка 1994)
•  Аланья^[d], Турцыя (17 лютага 2014)
•  Вадсё, Нарвегія (30 красавіка 1973)
•  Гомель, Беларусь (5 жніўня 2009)
•  Гронінген, Нідэрланды (20 чэрвеня 1989)
•  Джэксанвіл, ЗША (14 ліпеня 1975)
•  Куксгафен, Германія (13 жніўня 2004)
•  Лулеа, Швецыя (26 сакавіка 1972)
•  Мінск, Беларусь (21 жніўня 2014)
•  Пярну, Эстонія
•  Тромсё, Нарвегія (10 ліпеня 1972)
•  Харбін, Кітай (9 верасня 2016)

Вядомыя асобы

• Алена Беркава
• Сяргей Курохін — расійскі музыкант.
• Аляксандр Аляксандравіч Сурыкаў — расійскі дзяржаўны дзеяч.
• Людміла Георгіеўна Сядых (нар. 1945) — беларускі архітэктар.
• (нар. 1995) — беларускі футбаліст.

Зноскі

1. https://ria.ru/20161004/1478373125.html
2. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2025 года — М.: Росстат, 2025.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q133797648"></a>
3. http://www.gks.ru/bgd/regl/B09_109/IssWWW.exe/Stg/d01/tabl-21-09.xls
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q126683667"></a>
4. http://murmanskstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/murmanskstat/resources/aa332b004e80f75784f8f7b8fc91c3ba/14650.zip
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q127273194"></a>
5. Мурманская область. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2009-2015 годов
6. http://www.gks.ru/free_doc/doc_2012/bul_dr/mun_obr2012.rar
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q126683726"></a>
7. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. Таблица 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов — Росстат, 2013. — 528 с.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q126683996"></a>
8. http://www.gks.ru/free_doc/doc_2014/bul_dr/mun_obr2014.rar
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q126707963"></a>
9. http://www.gks.ru/free_doc/doc_2015/bul_dr/mun_obr2015.rar
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q126684268"></a>
10. http://www.gks.ru/free_doc/doc_2016/bul_dr/mun_obr2016.rar — 2018.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q126684493"></a>
11. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года — М.: Росстат, 2017.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q41348632"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680"></a>
12. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года — М.: Росстат, 2018.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q56023898"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680"></a>
13. http://www.gks.ru/free_doc/doc_2019/bul_dr/mun_obr2019.rar
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q126684775"></a>
14. https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/CcG8qBhP/mun_obr2020.rar
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q126688520"></a>
15. Итоги Всероссийской переписи населения 2020 года (по состоянию на 1 октября 2021 года)
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q126684906"></a>
16. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года — Росстат, 2023.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q126719912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680"></a>
17. http://www.citymurmansk.ru/strukturnye_podr/?itemid=127
18. https://www.murman.ru/news/2016/09/09/1313

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 11: Мугір — Паліклініка / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 11. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0188-5 (т. 11).

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Мурманск
• Аддзяленне беларускага пасольства Архівавана 24 жніўня 2007.