На́фта — гаручая вадкасць выкапнёвага паходжання. Складаная сумесь вуглевадародаў розных класаў і іншых злучэнняў. Звонку нафта выглядае як масляністая вадкасць, што на промнях святла. Колер нафты вагаецца ад бясколернага да амаль чорнага і залежыць ад колькасці і структуры , якія ўваходзяць у яе склад. Пашырана ў асадкавай абалонцы Зямлі. Утвараецца звычайна на глыбіні больш за 1,2-2 км.
Нафта | |
Агульныя | |
---|---|
Тэрмічныя ўласцівасці | |
Класіфікацыя | |
232-298-5 |
Сярод краін свету найбольшыя запасы нафты ў 2017 годзе мелі Венесуэла (303 млдр. барэляў або 47 млрд тон), Саудаўская Аравія (266 млрд барэляў), Канада (169), Іран (147), Ірак (148), Расія (106), Кувейт (101), Аб’яднаныя Арабскія Эміраты (97), ЗША (40) Лівія (48) ды Нігерыя (37 млрд барэляў) . Пры сучасных тэмпах здабычы забяспечанасць нафтай вар’юецца ад 314 гадоў у Венесуэле да 12 — у ЗША.
Самай глыбокай (на 2008 год) з’яўляецца прасвідраваная пад вострым вуглом да паверхні зямлі свідравіна Maersk Oil BD-04A даўжынёй 12 290 метраў, размешчаная ў нафтавым басейне «Аль-Шахін» пад Катарам. На 2019 яе абышлі свідравіны міжнароднага праекту Сахалін-1, найдаўжэйшая з якіх (13 500 м) мае назву О-14.
Нафта ў Беларусі
У Беларусі радовішчы нафты вядомы ў межах Прыпяцкага прагіну, галоўным чынам у Гомельскай вобласці. Першае прамысловае радовішча адкрыта ў Рэчыцкім раёне ў 1964. Усяго ў Рэспубліцы Беларусь на сённяшні момант выяўлена 82 нафтавыя радовішчы, з якіх распрацоўваюцца 62. На канец 2018 года дзейнічала 807 нафтавых свідравін.
Эканоміка-геаграфічныя ўмовы здабычы нафты ў Беларусі надзвычай спрыяльныя. Наяўнасць высокакваліфікаваных працоўных рэсурсаў і навуковых кадраў, густая сетка шляхоў зносін, блізкасць да спажыўца спрыяюць эканамічнаму боку здабычы. Да гэтага варта дадаць спрыяльныя ўмовы надвор’я, добрую забяспечанасць раёнаў здабычы воднымі рэсурсамі і самы кароткі сярод краін СНД перыяд прамысловага асваення разведаных запасаў. Шматгадовыя пошукі нафты ў Беларусі прывялі да адкрыцця ў 1964 г. Рэчыцкага радовішча, эксплуатуемага і сёння. Пік нафтаздабычы быў зафіксаваны ў 1975-м годзе, калі агульны аб’ём гадавой здабытай нафты склаў 7 мільёнаў 953 тысячы тон. Пачынаючы з 2005 г. у Беларусі штогод здабываецца каля 1,7 млн т нафты. У далейшым яе здабыча можа зменшыцца да 1,1 млн т з-за зніжэння запасаў. На 2019 год пры захаванні тэпмаў здабычы даказаных запасаў нафты нам хопіць на 35 гадоў. Сёння вядуцца актыўныя работы па пошуку новых прадуктыўных пластоў, у тым ліку і тых, якія знаходзяцца на цяжкадаступных глыбінях. І гэта дае вынікі: у 2010-х былі адкрыты Паўднёва-Шацілкаўскае і Вугальскае радовішчы (1,7 млн тон).
З усіх палескіх свідравін па нафтаправодах нафта ідзе да Рэчыцкага і Асташкавіцкага радовішчаў, там праходзіць прамысловую падрыхтоўку (абязводжванне, абяссольванне, сепарацыю) і потым падаецца ў нафтаправод «Дружба», у Наваполацк і Мазыр.
Нафтаперапрацоўка
Нафта выкарыстоўваецца для атрымання вадкага паліва, , бітуму і інш., а таксама як сыравіна ў хімічнай прамысловасці.
У Беларусі
Для нафтаперапрацоўкі ў БССР былі пабудаваны прадпрыемствы «Нафтан» у Наваполацку і нафтаперапрацоўчы завод у Мазыры. У свой час гэтыя, самыя сучасныя на прасторах СССР, прадпрыемствы былі пабудаваны з мэтай экспарту нафтапрадуктаў і забеспячэння Беларусі палівам. Нафтаперапрацоўчыя заводы Беларусі, пачынаючы з 2005 года, перапрацоўвалі штогод больш за 20 млн т нафты (у 2010 годзе — 16,5 млн т). З нафты атрымліваюць маторнае і дызельнае паліва, мазут, змазачнае масла, дарожныя бітумы, сыравіну для нафтахімічнай прамысловасці.
Гл. таксама
- Дэгазацыя нафты
- Шчыльнасць у градусах API
- ExxonMobil
Зноскі
- https://www.bp.com/content/dam/bp/business-sites/en/global/corporate/pdfs/energy-economics/statistical-review/bp-stats-review-2018-full-report.pdf
- https://neftok.ru/raznoe/samaya-glubokaya-neftyanaya-skvazhina.html
- https://sputnik.by/economy/20190104/1039443031/V-2018-godu-v-Belarusi-dobyto-samoe-bolshoe-kolichestvo-nefti.html
- https://neftok.ru/strany/neft-v-belorussii.html
Літаратура
- На́фта // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 528. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
- Геаграфія Беларусі : вучэб. дапам. для 10-га кл. устаноў агул. сярэд. адукацыі з беларус. мовай навучання / М. М. Брылеўскі, Г. С. Смалякоў; пер. з рус. мовы Н. М. Брылеўскай,В. Л. Смаляковай. — 3-е выд., перапрац. — Мінск : Нар. асвета, 2012. — 303 с. : іл. ISBN 978-985-03-1787-2..
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Нафта
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
U panyaccya yosc i inshyya znachenni gl Nafta znachenni Na fta garuchaya vadkasc vykapnyovaga pahodzhannya Skladanaya sumes vuglevadaroday roznyh klasay i inshyh zluchennyay Zvonku nafta vyglyadae yak maslyanistaya vadkasc shto na promnyah svyatla Koler nafty vagaecca ad byaskolernaga da amal chornaga i zalezhyc ad kolkasci i struktury yakiya yvahodzyac u yae sklad Pashyrana y asadkavaj abaloncy Zyamli Utvaraecca zvychajna na glybini bolsh za 1 2 2 km NaftaAgulnyyaTermichnyya ylascivasciKlasifikacyya8002 05 9232 298 5Uzor nafty Syarednyaya shchylnasc Syarod krain svetu najbolshyya zapasy nafty y 2017 godze meli Venesuela 303 mldr barelyay abo 47 mlrd ton Saudayskaya Araviya 266 mlrd barelyay Kanada 169 Iran 147 Irak 148 Rasiya 106 Kuvejt 101 Ab yadnanyya Arabskiya Emiraty 97 ZShA 40 Liviya 48 dy Nigeryya 37 mlrd barelyay Pry suchasnyh tempah zdabychy zabyaspechanasc naftaj var yuecca ad 314 gadoy u Venesuele da 12 u ZShA Samaj glybokaj na 2008 god z yaylyaecca prasvidravanaya pad vostrym vuglom da paverhni zyamli svidravina Maersk Oil BD 04A dayzhynyoj 12 290 metray razmeshchanaya y naftavym basejne Al Shahin pad Kataram Na 2019 yae abyshli svidraviny mizhnarodnaga praektu Sahalin 1 najdayzhejshaya z yakih 13 500 m mae nazvu O 14 Nafta y BelarusiAsnoyny artykul Nafta i naftavaya pramyslovasc Belarusi U Belarusi radovishchy nafty vyadomy y mezhah Prypyackaga praginu galoynym chynam u Gomelskaj voblasci Pershae pramyslovae radovishcha adkryta y Rechyckim rayone y 1964 Usyago y Respublicy Belarus na syonnyashni momant vyyaylena 82 naftavyya radovishchy z yakih raspracoyvayucca 62 Na kanec 2018 goda dzejnichala 807 naftavyh svidravin Ekanomika geagrafichnyya ymovy zdabychy nafty y Belarusi nadzvychaj spryyalnyya Nayaynasc vysokakvalifikavanyh pracoynyh resursay i navukovyh kadray gustaya setka shlyahoy znosin blizkasc da spazhyyca spryyayuc ekanamichnamu boku zdabychy Da getaga varta dadac spryyalnyya ymovy nadvor ya dobruyu zabyaspechanasc rayonay zdabychy vodnymi resursami i samy karotki syarod krain SND peryyad pramyslovaga asvaennya razvedanyh zapasay Shmatgadovyya poshuki nafty y Belarusi pryvyali da adkryccya y 1964 g Rechyckaga radovishcha ekspluatuemaga i syonnya Pik naftazdabychy byy zafiksavany y 1975 m godze kali agulny ab yom gadavoj zdabytaj nafty sklay 7 milyonay 953 tysyachy ton Pachynayuchy z 2005 g u Belarusi shtogod zdabyvaecca kalya 1 7 mln t nafty U dalejshym yae zdabycha mozha zmenshycca da 1 1 mln t z za znizhennya zapasay Na 2019 god pry zahavanni tepmay zdabychy dakazanyh zapasay nafty nam hopic na 35 gadoy Syonnya vyaducca aktyynyya raboty pa poshuku novyh praduktyynyh plastoy u tym liku i tyh yakiya znahodzyacca na cyazhkadastupnyh glybinyah I geta dae vyniki u 2010 h byli adkryty Paydnyova Shacilkayskae i Vugalskae radovishchy 1 7 mln ton Z usih paleskih svidravin pa naftapravodah nafta idze da Rechyckaga i Astashkavickaga radovishchay tam prahodzic pramyslovuyu padryhtoyku abyazvodzhvanne abyassolvanne separacyyu i potym padaecca y naftapravod Druzhba u Navapolack i Mazyr NaftaperapracoykaNafta vykarystoyvaecca dlya atrymannya vadkaga paliva bitumu i insh a taksama yak syravina y himichnaj pramyslovasci U Belarusi Dlya naftaperapracoyki y BSSR byli pabudavany pradpryemstvy Naftan u Navapolacku i naftaperapracoychy zavod u Mazyry U svoj chas getyya samyya suchasnyya na prastorah SSSR pradpryemstvy byli pabudavany z metaj ekspartu naftapraduktay i zabespyachennya Belarusi palivam Naftaperapracoychyya zavody Belarusi pachynayuchy z 2005 goda perapracoyvali shtogod bolsh za 20 mln t nafty u 2010 godze 16 5 mln t Z nafty atrymlivayuc matornae i dyzelnae paliva mazut zmazachnae masla darozhnyya bitumy syravinu dlya naftahimichnaj pramyslovasci Gl taksamaDegazacyya nafty Shchylnasc u gradusah API ExxonMobilZnoskihttps www bp com content dam bp business sites en global corporate pdfs energy economics statistical review bp stats review 2018 full report pdf https neftok ru raznoe samaya glubokaya neftyanaya skvazhina html https sputnik by economy 20190104 1039443031 V 2018 godu v Belarusi dobyto samoe bolshoe kolichestvo nefti html https neftok ru strany neft v belorussii htmlLitaraturaNa fta Belarus encyklapedychny davednik Redkal B I Sachanka gal red i insh Mast M V Drako A M Hilkevich Mn BelEn 1995 S 528 800 s 5 000 ekz ISBN 985 11 0026 9 Geagrafiya Belarusi vucheb dapam dlya 10 ga kl ustanoy agul syared adukacyi z belarus movaj navuchannya M M Bryleyski G S Smalyakoy per z rus movy N M Bryleyskaj V L Smalyakovaj 3 e vyd peraprac Minsk Nar asveta 2012 303 s il ISBN 978 985 03 1787 2 SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Nafta