Неалі т ці новы каменны век грэч νέος новы грэч λίθος перыяд развіцця чалавецтва якім завяршаецца каменны век На Блізкім

Неалі́т, ці новы каменны век (грэч. νέος — новы, грэч. λίθος — ) — перыяд развіцця чалавецтва, якім завяршаецца каменны век. На Блізкім Усходзе неаліт пачаўся каля 9500 год да н. э.

Неаліт

Дата пачатку	, і
Дата заканчэння	3000 да н.э. і 2200 да н.э.
Першаадкрывальнік	John Lubbock, 1st Baron Avebury^[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

**Стоўнхендж** — **збудаванне** часоў неаліту і **бронзавага веку**. **Графства** Уілтшыр, Англія, Вялікабрытанія.

Характарызуецца развіццем вытворчай гаспадаркі, з’яўленнем шліфаваных прылад працы і керамікі.

На тэрыторыі Беларусі

Статуэтка: **галоўка** **качачкі**. Неаліт. **Рог**. Паселішча **Асавец**-ІІ, Верхнекрывінскі **сельсавет**, **Бешанковіцкі р-н**, **Віцебская вобл.** **Археалагічныя** раскопкі **М. М. Чарняўскага**. **Нацыянальны гістарычны музей Рэспублікі Беларусь**.

На тэрыторыі Беларусі неаліт пачаўся ў канцы V тысячагоддзя да н. э. і працягваўся да III тысячагоддзя да н. э.

Адбыліся значныя змяненні ў жыцці людзей — т.зв. неалітычная рэвалюцыя: распаўсюдзілася ганчарства, людзі пачалі выкарыстоўваць кола, павозку, займацца ткацтвам (з выкарыстаннем вертыкальнага ткацкага станка). Да ранейшых спосабаў апрацоўкі камня дадалося шліхтаванне і паліраванне. Для свідравання каменных прыладаў выкарыстоўвалі прыстасаванне — свідравальны станок. Вытворчасць крэмневых прыладаў павялічылася настолькі, што крэмня на паверхні зямлі ўжо не ставала, таму пачалася распрацоўка крэмнездабыўных шахтаў.

**Пасудзіна** гліняная. Кан. ІІІ — пач. **ІІ тыс. да н. э.** Паселішча Асавец-ІІ. Раскопкі М. М. Чарняўскага. **НГМ РБ**.

Насельніцтва поўнасцю перайшло да аселага ладу жыцця. Асноўнымі тыпамі жылішчаў былі паўзямлянкі і наземныя пабудовы. Прысвойваючая гаспадарка дасягнула свайго росквіту. Пачаўся пераход да вытворчай гаспадаркі — земляробства (з выкарыстаннем каменнай матыкі) і жывёлагадоўлі.

Землі Беларусі у перыяд неаліту насялялі плямёны верхнедняпроўскай, днепра-данецкай, нарвенскай і нёманскай археалагічных культур. Знойдзена каля 600 паселішчаў.

Галерэя

Статуэтка: змейка. Неаліт. Рог. Паселішча Асавец-ІІ. Раскопкі М. М. Чарняўскага. НГМ РБ.
Каменныя сякеры. Неаліт. Штраўбінг, раён Штраубінг-Боген, Баварыя, Германія.
Амфара. Бутмірская культура. ІІІ тыс. да н. э. Нацыянальны музей Босніі і Герцагавіны, г. Сараева.

Літаратура

Неалі́т, новы каменны век // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 533. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
Неолит, новый каменный век // Большая советская энциклопедия : ([в 30 т.]) / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд.. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978. (руск.)

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Неаліт
Маслюкоў, Т. Ніжняя Алба: знаходкам — сем тысяч год // Гомель гражданский. 2014.09.15. Архівавана 7 сакавіка 2016.