Шатландская мова, скотс, англа-шатландская (скотс: Scots leid, англ.: Scots, гэльск. Albais/Beurla Ghallda) — адна з германскіх моў, блізкароднасная англійскай мове. Часам лічыцца дыялектам ці рэгіянальным варыянтам англійскай (так званы сярэднешатландскі дыялект старажытнаанглійскай мовы). Распаўсюджаная ў раўніннай Шатландыі (поўдзень і ўсход краіны), адсюль другая назва — раўнінная шатландская (Lallans Scots, англ.: Lowlands). Не варта блытаць з кельцкай шатландскай мовай, інакш званай гэльскай.
Шатландская мова | |
---|---|
![]() | |
Саманазва | Scots |
Краіны | Вялікабрытанія, Ірландыя |
Рэгіёны | Шатландыя, Паўночная Ірландыя |
Арганізацыя, якая рэгулюе | У Ірландыі: Ulster-Scots Agency |
Агульная колькасць носьбітаў | 1,5 млн. |
Статус | уразлівая[d] |
Класіфікацыя | |
Катэгорыя | Мовы Еўразіі |
Індаеўрапейская сям'я
| |
Пісьменнасць | лацінка |
Моўныя коды | |
ISO 639-1 | — |
ISO 639-2 | sco |
ISO 639-3 | sco |
410 | |
Ethnologue | sco |
sco | |
ELCat | 10894 |
IETF | sco |
Glottolog | scot1243 |
![]() |

З узмацненнем уплыву англа-нармандскіх дваран у Шатландыі і развіццём гандлю з XIV стагоддзя скотс пачаў выцясняць з абыходку кельцкую шатландскую. Паступова гэльская мова стала сродкам зносін толькі жыхароў горнай часткі краіны і Гебрыдскіх астравоў, тады як насельніцтва гарадоў і раўнін, а таксама дзяржаўная адміністрацыя і дваранства перайшлі на скотс. Ужо ў канцы XV стагоддзя той факт, што кароль валодаў гэльскай мовай, выклікаў здзіўленне сучаснікаў. Пасля аб’яднання Англіі і Шатландыі пад уладай аднаго манарха ў 1603 годзе скотс стаў выцясняцца англійскай.
На шатландскай мове з часоў Сярэднявечча існуе багатая літаратура, перш за ўсё паэзія (, Уільям Данбар, Гэвін Дуглас). Самы вядомы ў свеце шатландскі паэт — Роберт Бёрнс. Шатландскія дыялектызмы і нават урыўкі тэксту сустракаюцца ў англамоўных аўтараў рознага часу — ад Вальтэра Скота да Ірвіна Уэлша.
Пра назву
Найбольш агульнапрынятай назвай гэтага ідыёму ў беларускай мове з’яўляецца «шатландская» (мова ці дыялект). Аднак тая ж самая назва выкарыстоўваецца і для назвы гэльскай мовы. Часам таксама выкарыстоўваюцца назвы: скотс, лаланс, ніжнешатландская.
Пытанні класіфікацыі
Стандартны англійскі і шатландскі ўзыходзяць да розных дыялектаў старажытнаанглійскай (англасаксонскай) мовы. Іх істотная дыферэнцыяцыя пачалася ў XI—XII стагоддзях. Росквіт сярэднешатландскай прыпадае на XIV—XVI стагоддзі, аднак пасля аб’яднання каралеўстваў у 1606 годзе пачалося паступовае збліжэнне моў і англійская пачала выціскаць шатландскую.
Лінгвагеаграфія
У сучаснай шатландскай назіраецца вялікая дыялектная дробнасць, асабліва ў горных раёнах і на астравах. Агульнагутарковая форма, якая існавала да XVI—XVII стагоддзяў, пазней выйшла з ужывання. У наш час, нягледзячы на наяўнасць літаратурнай мовы, няма агульнапрынятага гутарковага стандарту.
Англійская мова на тэрыторыі Ніжняй Шатландыі, апроч стандартнага варыянта, прадстаўлена таксама так званай шатландскай англійскай (Scottish Standard English), якая адчула некаторы ўплыў шатландскай мовы.
Арэал і колькасць
Колькасць актыўных носьбітаў ацэньваецца ў паўтара мільёна (з чатырох мільёнаў, якія жывуць у Ніжняй Шатландыі). Астатнія валодаюць тымі ці іншымі прамежкавымі формамі паміж стандартнай англійскай і традыцыйнай шатландскай. У наш час шатландская захавалася ў сельскай мясцовасці і ў часткі гараджан. Шатландская застаецца пераважна мовай вёскі, хоць значныя групы актыўных носьбітаў ёсць ва ўсіх гарадах рэгіёна.
Сацыялінгвістычныя звесткі
Традыцыйна разглядаецца як разнавіднасць англійскай (дыялект ці група дыялектаў). Усё большы размах набывае рух за прызнанне шатландскай у якасці адной з трох асноўных моў Шатландыі (нароўні з гэльскай і англійскай). Да гэтага часу[якога?] яна не ўключана ў праграму школьнай адукацыі, хоць варыянты такога ўключэння распрацоўваліся.
Афіцыйная моўная палітыка стараецца не заўважаць існавання шатландскай мовы, што асабліва ашаламляльна на фоне актыўных мер, якія прымаюцца па захаванні гэльскай мовы і нават па падтрыманні моў імігрантаў з Азіі і Афрыкі. Усе іншыя лічацца англамоўнымі, з некаторымі мясцовымі варыяцыямі.
Нягледзячы на гэта, шатландская мова мае адносна высокі сацыяльны прэстыж у рэгіёне, асабліва калі параўноўваць са становішчам англійскіх дыялектаў у Англіі. Асабліва трывалае месца яна займае на поўначы Шатландыі і на астравах (Аркнейскі і Шэтландскі архіпелагі).
Змяшаныя формы мовы
Паміж стандартнай англійскай і традыцыйнымі шатландскімі дыялектамі існуе вялікая колькасць прамежкавых формаў ад рэгіянальнай англійскай да гарадскіх шатландскіх дыялектаў, у якіх вялікая колькасць спрадвечнай лексікі заменена англійскімі эквівалентамі.
Дыялекты

На шатландскай мове заснаваны шатландскі кант — крэольская мова «шатландскіх падарожнікаў», цыганападобнай качавой групы.
Гісторыя мовы
Да XVII стагоддзя існавала багатая пісьмовая традыцыя на шатландскай мове, якая сышла на нішто пасля аб’яднання Шатландыі і Англіі. Сучасная шатландская літаратурная мова наўрад ці можа лічыцца непасрэдным працягам сярэднешатландскай, нягледзячы на багацце старажытных слоў. Пачынаючы з сярэдзіны XX стагоддзя робяцца пастаянныя спробы ўсталяваць адзіную норму для пісьмовай шатландскай мовы. Да нашага часу існуюць некалькі арфаграфічных мадэляў, блізкіх адна да адной. Іх агульным прынцыпам з’яўляецца пазадыялектнасць і ўлік літаратурнай традыцыі папярэдніх стагоддзяў. Ёсць вялікая колькасць літаратуры, галоўным чынам фальклорнага і гісторыка-культурнага характару. Існуе таксама і звычайная проза. Адзін з найбуйнейшых шатландамоўных пісьменнікаў XX стагоддзя — .
У артыкуле або раздзеле ёсць спіс крыніц або , але крыніцы асобных сцвярждэнняў няясныя праз неўжыванне зносак. |
Зноскі
- UNESCO Atlas of the World's Languages in Danger Праверана 24 чэрвеня 2018.
Літаратура
- Corbett, John; McClure, Derrick; Stuart-Smith, Jane (Editors)(2003) The Edinburgh Companion to Scots. Edinburgh, Edinburgh University Press. ISBN 0-7486-1596-2
- Dieth, Eugen (1932) A Grammar of the Buchan Dialect (Aberdeenshire). Cambridge, W. Heffer & Sons Ltd.
- Eagle, Andy (2005) Wir Ain Leid. Scots-Online. Available in full at http://www.scots-online.org/airticles/WirAinLeid.pdf Архівавана 26 чэрвеня 2008.
- Gordon Jr., Raymond G.(2005), editor The Ethnologue Fifteenth Edition. SCI. ISBN 1-55671-159-X. Available in full at http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=sco
- Grant, William; Dixon, James Main (1921) Manual of Modern Scots. Cambridge, University Press.
- Jones, Charles (1997) The Edinburgh History of the Scots Language. Edinburgh, University of Edinburgh Press. ISBN 0-7486-0754-4
- Jones, Charles (1995) A Language Suppressed: The pronunciation of the Scots language in the 18th century. Edinburgh, John Donald. ISBN 0-85976-427-3
- Kay, Billy (1986) Scots, The Mither Tongue. London, Grafton Books. ISBN 0-586-20033-9
- Kingsmore, Rona K. (1995) Ulster Scots Speech: A Sociolinguistic Study. University of Alabama Press. ISBN 0-8173-0711-7
- MacAfee, Caroline (1980/1992) Characteristics of Non-Standard Grammar in Scotland (University of Aberdeen: available at http://www.abdn.ac.uk/~enl038/grammar.htm)
- McClure, J. Derrick (1997) Why Scots Matters. Edinburgh, Saltire Society. ISBN 0-85411-071-2
- McKay, Girvan (2007) The Scots Tongue, Polyglot Publications, Tullamore, Ireland & Lulu Publications, N. Carolina.
- Murison, David (1977, ²1978) The Guid Scots Tongue, Edinburgh, William Blackwood.
- Murray, James A. H. (1873) The Dialect of the Southern Counties of Scotland, Transactions of the Philological Society, Part II, 1870-72. London-Berlin, Asher & Co.
- Niven, Liz; Jackson, Robin (Eds.) (1998) The Scots Language: its place in education. Watergaw Publications. ISBN 0-9529978-5-1
- Robertson, T. A.; Graham, John J. (1952, ²1991) Grammar and Use of the Shetland Dialect. Lerwick, The Shetland Times Ltd.
- Ross, David; Smith, Gavin D. (Editors)(1999) Scots-English, English-Scots Practical Dictionary. New York, Hippocrene Books. ISBN 0-7818-0779-4
- Scottish National Dictionary Association (1929—1976) The Scottish National Dictionary. Designed partly on regional lines and partly on historical principles, and containing all the Scottish words known to be in use or to have been in use since c. 1700. Ed. by William Grant and David D. Murison, vol. I—X Edinburgh.
- Scottish National Dictionary Association (1931—2002) Dictionary of the Older Scottish Tongue from the Twelfth Century to the End of the Seventh. Ed. by William A. Craigie et al., vol. I—XII Oxford, Oxford University Press.
- Scottish National Dictionary Association (1999) Concise Scots Dictionary . Edinburgh, Polygon. ISBN 1-902930-01-0
- Scottish National Dictionary Association (1999) Scots Thesaurus. Edinburgh, Polygon. ISBN 1-902930-03-7
- Smith, the Rev. William Wye The four Gospels in braid Scots, Paisley 1924
- Warrack, Alexander (Editor)(1911) Chambers Scots Dictionary. Chambers.
- Wettstein, Paul (1942) The Phonology of a Berwickshire Dialect. Biel, Schüler S. A.
- Wilson, James (1915) Lowland Scotch as Spoken in the Lower Strathearn District of Perthshire. London, Oxford University Press.
- Wilson, James (1923) The Dialect of Robert Burns as Spoken in Central Ayrshire. London, Oxford University Press.
- Wilson, James (1926) The Dialects of Central Scotland [Fife and Lothian]. London, Oxford University Press.
- Yound, C.P.L. (2004) Scots Grammar. Scotsgate. Available in full at http://www.scotsgate.com/scotsgate01.pdf Архівавана 11 верасня 2005.
- Zai, Rudolf (1942) The Phonology of the Morebattle Dialect, East Roxburghshire. Lucerne, Räber & Co.
Спасылкі
- Scots-online
- The Scots Language Society
- Scots Language Centre
- Scots at Omniglot
- Gordon, Raymond G., Jr. (ed.), 2005. Ethnologue: Languages of the World, Fifteenth edition. Dallas, Tex.: SIL International. Online(недаступная спасылка)
- Dictionary of the Scottish Language — Phonetic Description of Scottish Language and Dialects
- Words Without Borders Peter Constantine: Scots: The Auld an Nobill Tung
- Scots in Schools Архівавана 11 жніўня 2004.
- Emily SJE Kilborn (2007), The Politics of Language in Europe Case Studies in Scots, Occitan, Moldovan, & Serbo‐Croatian Архівавана 14 ліпеня 2014.
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
U panyaccya yosc i inshyya znachenni gl Shatlandskaya mova Shatlandskaya mova skots angla shatlandskaya skots Scots leid angl Scots gelsk Albais Beurla Ghallda adna z germanskih moy blizkarodnasnaya anglijskaj move Chasam lichycca dyyalektam ci regiyanalnym varyyantam anglijskaj tak zvany syaredneshatlandski dyyalekt starazhytnaanglijskaj movy Raspaysyudzhanaya y rayninnaj Shatlandyi poydzen i yshod krainy adsyul drugaya nazva rayninnaya shatlandskaya Lallans Scots angl Lowlands Ne varta blytac z kelckaj shatlandskaj movaj inaksh zvanaj gelskaj Shatlandskaya movaSamanazva ScotsKrainy Vyalikabrytaniya IrlandyyaRegiyony Shatlandyya Paynochnaya IrlandyyaArganizacyya yakaya regulyue U Irlandyi Ulster Scots AgencyAgulnaya kolkasc nosbitay 1 5 mln Status urazlivaya d KlasifikacyyaKategoryya Movy EyraziiIndaeyrapejskaya syam ya Germanskaya galinaZahodnegermanskaya grupaAngla fryzskaya padgrupa dd dd Pismennasc lacinkaMoynyya kodyISO 639 1 ISO 639 2 scoISO 639 3 sco410Ethnologue scoscoELCat 10894IETF scoGlottolog scot1243Vikipedyya na getaj moveLufe God abufe al and yi nychtbour as yi self Love God above all and your neighbour as yourself pryklad syaredneshatlandskaj movy na dome Dzhona Noksa y Edynburgu Z uzmacnennem uplyvu angla narmandskih dvaran u Shatlandyi i razviccyom gandlyu z XIV stagoddzya skots pachay vycyasnyac z abyhodku kelckuyu shatlandskuyu Pastupova gelskaya mova stala srodkam znosin tolki zhyharoy gornaj chastki krainy i Gebrydskih astravoy tady yak naselnictva garadoy i raynin a taksama dzyarzhaynaya administracyya i dvaranstva perajshli na skots Uzho y kancy XV stagoddzya toj fakt shto karol valoday gelskaj movaj vyklikay zdziylenne suchasnikay Paslya ab yadnannya Anglii i Shatlandyi pad uladaj adnago manarha y 1603 godze skots stay vycyasnyacca anglijskaj Na shatlandskaj move z chasoy Syarednyavechcha isnue bagataya litaratura persh za ysyo paeziya Uilyam Danbar Gevin Duglas Samy vyadomy y svece shatlandski paet Robert Byorns Shatlandskiya dyyalektyzmy i navat uryyki tekstu sustrakayucca y anglamoynyh aytaray roznaga chasu ad Valtera Skota da Irvina Uelsha Pra nazvuNajbolsh agulnaprynyataj nazvaj getaga idyyomu y belaruskaj move z yaylyaecca shatlandskaya mova ci dyyalekt Adnak taya zh samaya nazva vykarystoyvaecca i dlya nazvy gelskaj movy Chasam taksama vykarystoyvayucca nazvy skots lalans nizhneshatlandskaya Pytanni klasifikacyiStandartny anglijski i shatlandski yzyhodzyac da roznyh dyyalektay starazhytnaanglijskaj anglasaksonskaj movy Ih istotnaya dyferencyyacyya pachalasya y XI XII stagoddzyah Roskvit syaredneshatlandskaj prypadae na XIV XVI stagoddzi adnak paslya ab yadnannya karaleystvay u 1606 godze pachalosya pastupovae zblizhenne moy i anglijskaya pachala vyciskac shatlandskuyu LingvageagrafiyaU suchasnaj shatlandskaj naziraecca vyalikaya dyyalektnaya drobnasc asabliva y gornyh rayonah i na astravah Agulnagutarkovaya forma yakaya isnavala da XVI XVII stagoddzyay paznej vyjshla z uzhyvannya U nash chas nyagledzyachy na nayaynasc litaraturnaj movy nyama agulnaprynyataga gutarkovaga standartu Anglijskaya mova na terytoryi Nizhnyaj Shatlandyi aproch standartnaga varyyanta pradstaylena taksama tak zvanaj shatlandskaj anglijskaj Scottish Standard English yakaya adchula nekatory yplyy shatlandskaj movy Areal i kolkasc Kolkasc aktyynyh nosbitay acenvaecca y paytara milyona z chatyroh milyonay yakiya zhyvuc u Nizhnyaj Shatlandyi Astatniya valodayuc tymi ci inshymi pramezhkavymi formami pamizh standartnaj anglijskaj i tradycyjnaj shatlandskaj U nash chas shatlandskaya zahavalasya y selskaj myascovasci i y chastki garadzhan Shatlandskaya zastaecca peravazhna movaj vyoski hoc znachnyya grupy aktyynyh nosbitay yosc va ysih garadah regiyona Sacyyalingvistychnyya zvestki Tradycyjna razglyadaecca yak raznavidnasc anglijskaj dyyalekt ci grupa dyyalektay Usyo bolshy razmah nabyvae ruh za pryznanne shatlandskaj u yakasci adnoj z troh asnoynyh moy Shatlandyi naroyni z gelskaj i anglijskaj Da getaga chasu yakoga yana ne yklyuchana y pragramu shkolnaj adukacyi hoc varyyanty takoga yklyuchennya raspracoyvalisya Aficyjnaya moynaya palityka staraecca ne zayvazhac isnavannya shatlandskaj movy shto asabliva ashalamlyalna na fone aktyynyh mer yakiya prymayucca pa zahavanni gelskaj movy i navat pa padtrymanni moy imigrantay z Azii i Afryki Use inshyya lichacca anglamoynymi z nekatorymi myascovymi varyyacyyami Nyagledzyachy na geta shatlandskaya mova mae adnosna vysoki sacyyalny prestyzh u regiyone asabliva kali paraynoyvac sa stanovishcham anglijskih dyyalektay u Anglii Asabliva tryvalae mesca yana zajmae na poynachy Shatlandyi i na astravah Arknejski i Shetlandski arhipelagi Zmyashanyya formy movy Pamizh standartnaj anglijskaj i tradycyjnymi shatlandskimi dyyalektami isnue vyalikaya kolkasc pramezhkavyh formay ad regiyanalnaj anglijskaj da garadskih shatlandskih dyyalektay u yakih vyalikaya kolkasc spradvechnaj leksiki zamenena anglijskimi ekvivalentami Dyyalekty Dyyalekty shatlandskaj movy Na shatlandskaj move zasnavany shatlandski kant kreolskaya mova shatlandskih padarozhnikay cyganapadobnaj kachavoj grupy Gistoryya movyDa XVII stagoddzya isnavala bagataya pismovaya tradycyya na shatlandskaj move yakaya syshla na nishto paslya ab yadnannya Shatlandyi i Anglii Suchasnaya shatlandskaya litaraturnaya mova nayrad ci mozha lichycca nepasrednym pracyagam syaredneshatlandskaj nyagledzyachy na bagacce starazhytnyh sloy Pachynayuchy z syaredziny XX stagoddzya robyacca pastayannyya sproby ystalyavac adzinuyu normu dlya pismovaj shatlandskaj movy Da nashaga chasu isnuyuc nekalki arfagrafichnyh madelyay blizkih adna da adnoj Ih agulnym pryncypam z yaylyaecca pazadyyalektnasc i ylik litaraturnaj tradycyi papyarednih stagoddzyay Yosc vyalikaya kolkasc litaratury galoynym chynam falklornaga i gistoryka kulturnaga haraktaru Isnue taksama i zvychajnaya proza Adzin z najbujnejshyh shatlandamoynyh pismennikay XX stagoddzya U artykule abo razdzele yosc spis krynic abo ale krynicy asobnyh scvyarzhdennyay nyayasnyya praz neyzhyvanne znosak Scvyardzhenni ne padmacavanyya krynicami moguc byc pastayleny pad sumnenne i vydaleny Vy mozhace palepshyc artykul dadayshy dakladnejshyya spasylki na krynicy ZnoskiUNESCO Atlas of the World s Languages in Danger Praverana 24 chervenya 2018 lt a href https wikidata org wiki Track Q925553 gt lt a gt LitaraturaCorbett John McClure Derrick Stuart Smith Jane Editors 2003 The Edinburgh Companion to Scots Edinburgh Edinburgh University Press ISBN 0 7486 1596 2 Dieth Eugen 1932 A Grammar of the Buchan Dialect Aberdeenshire Cambridge W Heffer amp Sons Ltd Eagle Andy 2005 Wir Ain Leid Scots Online Available in full at http www scots online org airticles WirAinLeid pdf Arhivavana 26 chervenya 2008 Gordon Jr Raymond G 2005 editor The Ethnologue Fifteenth Edition SCI ISBN 1 55671 159 X Available in full at http www ethnologue com show language asp code sco Grant William Dixon James Main 1921 Manual of Modern Scots Cambridge University Press Jones Charles 1997 The Edinburgh History of the Scots Language Edinburgh University of Edinburgh Press ISBN 0 7486 0754 4 Jones Charles 1995 A Language Suppressed The pronunciation of the Scots language in the 18th century Edinburgh John Donald ISBN 0 85976 427 3 Kay Billy 1986 Scots The Mither Tongue London Grafton Books ISBN 0 586 20033 9 Kingsmore Rona K 1995 Ulster Scots Speech A Sociolinguistic Study University of Alabama Press ISBN 0 8173 0711 7 MacAfee Caroline 1980 1992 Characteristics of Non Standard Grammar in Scotland University of Aberdeen available at http www abdn ac uk enl038 grammar htm McClure J Derrick 1997 Why Scots Matters Edinburgh Saltire Society ISBN 0 85411 071 2 McKay Girvan 2007 The Scots Tongue Polyglot Publications Tullamore Ireland amp Lulu Publications N Carolina Murison David 1977 1978 The Guid Scots Tongue Edinburgh William Blackwood Murray James A H 1873 The Dialect of the Southern Counties of Scotland Transactions of the Philological Society Part II 1870 72 London Berlin Asher amp Co Niven Liz Jackson Robin Eds 1998 The Scots Language its place in education Watergaw Publications ISBN 0 9529978 5 1 Robertson T A Graham John J 1952 1991 Grammar and Use of the Shetland Dialect Lerwick The Shetland Times Ltd Ross David Smith Gavin D Editors 1999 Scots English English Scots Practical Dictionary New York Hippocrene Books ISBN 0 7818 0779 4 Scottish National Dictionary Association 1929 1976 The Scottish National Dictionary Designed partly on regional lines and partly on historical principles and containing all the Scottish words known to be in use or to have been in use since c 1700 Ed by William Grant and David D Murison vol I X Edinburgh Scottish National Dictionary Association 1931 2002 Dictionary of the Older Scottish Tongue from the Twelfth Century to the End of the Seventh Ed by William A Craigie et al vol I XII Oxford Oxford University Press Scottish National Dictionary Association 1999 Concise Scots Dictionary Edinburgh Polygon ISBN 1 902930 01 0 Scottish National Dictionary Association 1999 Scots Thesaurus Edinburgh Polygon ISBN 1 902930 03 7 Smith the Rev William Wye The four Gospels in braid Scots Paisley 1924 Warrack Alexander Editor 1911 Chambers Scots Dictionary Chambers Wettstein Paul 1942 The Phonology of a Berwickshire Dialect Biel Schuler S A Wilson James 1915 Lowland Scotch as Spoken in the Lower Strathearn District of Perthshire London Oxford University Press Wilson James 1923 The Dialect of Robert Burns as Spoken in Central Ayrshire London Oxford University Press Wilson James 1926 The Dialects of Central Scotland Fife and Lothian London Oxford University Press Yound C P L 2004 Scots Grammar Scotsgate Available in full at http www scotsgate com scotsgate01 pdf Arhivavana 11 verasnya 2005 Zai Rudolf 1942 The Phonology of the Morebattle Dialect East Roxburghshire Lucerne Raber amp Co SpasylkiRazdzel Vikipedyi na shatlandskaj germanskaj moveScots online The Scots Language Society Scots Language Centre Scots at Omniglot Gordon Raymond G Jr ed 2005 Ethnologue Languages of the World Fifteenth edition Dallas Tex SIL International Online nedastupnaya spasylka Dictionary of the Scottish Language Phonetic Description of Scottish Language and Dialects Words Without Borders Peter Constantine Scots The Auld an Nobill Tung Scots in Schools Arhivavana 11 zhniynya 2004 Emily SJE Kilborn 2007 The Politics of Language in Europe Case Studies in Scots Occitan Moldovan amp Serbo Croatian Arhivavana 14 lipenya 2014