Уйгурская мова, ці новауйгурская мова (саманазва: ئۇيغۇرچە, Уйғурчә, Uyghurche) — цюркская мова, родная мова уйгураў, распаўсюджаная ў Цэнтральнай Азіі.
Уйгурская мова | |
---|---|
![]() | |
Саманазва | ئۇيغۇرچە, Уйғурчә, Uyghurche |
Краіны | Кітай, Казахстан і інш. |
Рэгіёны | Сіньцзян-Уйгурскі аўтаномны раён |
Агульная колькасць носьбітаў | ~10 млн |
98 | |
Класіфікацыя | |
Катэгорыя | Мовы Еўразіі |
Пісьменнасць | арабскі алфавіт, кірыліца (уйгурскае пісьмо) |
Моўныя коды | |
ДАСТ 7.75–97 | уйг 715 |
ISO 639-1 | ug |
ISO 639-2 | uig |
ISO 639-3 | uig |
uyg | |
Ethnologue | uig |
ABS ASCL | 4305 |
IETF | ug |
Glottolog | uigh1240 |
![]() |
Сучасная уйгурская мова сфарміравалася ў першай палавіне XX стагоддзя на аснове сярэдневяковай пісьмовай чагатайскай мовы і мясцовых цюркскіх гутарковых моў паўночна-заходняй часткі сучаснага Кітая (турфанскай, кашгарскай, ілійскай і інш.). Не з'яўляецца прамым нашчадкам старажытна-уйгурскай мовы.
Мае афіцыйны статус у Сіньцзян-Уйгурскім аўтаномным раёне КНР.
Падзяляецца на 3 буйныя дыялекты. Большасць уйгураў карыстаюцца алфавітам на арабскай графічнай аснове. Уйгуры ў былых рэспубліках СССР — на аснове лацініцы і кірыліцы.
Зноскі
- ethnologue
- Даныя анлайн энцыклапедыі пісьмовых сістэм і моў Omniglot
Літаратура
- Уйгурская мова // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 16: Трыпалі — Хвіліна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 16. С. 190.
Спасылкі
- Изучаем уйгурский язык
- Uyghurche Xenzuche Lughet
- Аўдыё-выявы да двух англамоўных падручнікаў уйгурскай мовы на сайце ўніверсітэта Індыяны (у фармаце ) Архівавана 25 лютага 2020.
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Ujgurskaya mova ci novaujgurskaya mova samanazva ئۇيغۇرچە Ujgurchә Uyghurche cyurkskaya mova rodnaya mova ujguray raspaysyudzhanaya y Centralnaj Azii Ujgurskaya movaSamanazva ئۇيغۇرچە Ujgurchә UyghurcheKrainy Kitaj Kazahstan i insh Regiyony Sinczyan Ujgurski aytanomny rayonAgulnaya kolkasc nosbitay 10 mln98KlasifikacyyaKategoryya Movy EyraziiAltajskiya movy Cyurkskaya galina dd dd Pismennasc arabski alfavit kirylica ujgurskae pismo Moynyya kodyDAST 7 75 97 ujg 715ISO 639 1 ugISO 639 2 uigISO 639 3 uiguygEthnologue uigABS ASCL 4305IETF ugGlottolog uigh1240Vikipedyya na getaj move Suchasnaya ujgurskaya mova sfarmiravalasya y pershaj palavine XX stagoddzya na asnove syarednevyakovaj pismovaj chagatajskaj movy i myascovyh cyurkskih gutarkovyh moy paynochna zahodnyaj chastki suchasnaga Kitaya turfanskaj kashgarskaj ilijskaj i insh Ne z yaylyaecca pramym nashchadkam starazhytna ujgurskaj movy Mae aficyjny status u Sinczyan Ujgurskim aytanomnym rayone KNR Padzyalyaecca na 3 bujnyya dyyalekty Bolshasc ujguray karystayucca alfavitam na arabskaj grafichnaj asnove Ujgury y bylyh respublikah SSSR na asnove lacinicy i kirylicy Znoskiethnologue Danyya anlajn encyklapedyi pismovyh sistem i moy OmniglotLitaraturaUjgurskaya mova Belaruskaya encyklapedyya U 18 t T 16 Trypali Hvilina Redkal G P Pashkoy i insh Mn BelEn 2003 T 16 S 190 SpasylkiRazdzel Vikipedyi na ujgurskaj moveIzuchaem ujgurskij yazyk Uyghurche Xenzuche Lughet Aydyyo vyyavy da dvuh anglamoynyh padruchnikay ujgurskaj movy na sajce yniversiteta Indyyany u farmace Arhivavana 25 lyutaga 2020