Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Шамані́зм — вера ў асобна-магутныя надпрыродныя магчымасці старажытных адмысловых служыцеляў культу.
|
|
 |
| |
|---|
| Ключавыя паняцці Ахвярапрынашэнне · · Бажаство · Бог · Залаты век · · Замовы · Ініцыяцыя · Сусветная вось · · · Міф · Манатэізм · Політэізм · · · Сінкрэтызм · |
| Найстаражытнейшыя формы рэлігійнасці Анімізм · Заалатрыя · Культ продкаў · Магія · · Татэмізм · Фетышызм · Шаманізм |
| Гістарычныя арэалы Азія (Бон · Будызм · Ведызм — — Індуізм · · Даасізм · Джайнізм · · Сінтаізм · Тэнгрыянства) |
| Служыцелі культу · Аракул · Брахман · · Друід · Жрэц · Імам · Лама · Чараўнік · · Манах · Святар · Шаман |
| Звышнатуральныя сутнасці · Анёл · · Дэман · Джын · · Д’ябал · · · Пярэварацень · Чорт · Эльф |
Найбольш тыповая асаблівасць шаманізма — выкарыстоўванне сродкаў экстатычных зносін з надпрыроднымі сілами і ў сувязі з гэтым вылучэнне асобных індывідуумаў, якім прыпісуецца здольнасць гэтакіх зносін. У аснове пакладзена магічная практыка зносін служыцеля культу — шамана — з духамі падчас рытуала камлання, г.зн. спецыяльнага рытуала, які прыводзіць чалавека ў экстатычны стан.
Шаманства вядома са старажытных часоў у культуры практычна ўсіх народаў свету. Асноўныя функцыі: лячэнне хворых, дапамога ў гаспадарчых і ваенных справах, выхаванне падрастаючага пакалення, прадухіленне няшчасцяў. Дзеянні шаманаў звычайна суправаджаюцца спевамі, ударамі ў бубны. Атрымала шырокае распаўсюджанне ў народаў Сібіры, Урала і Алтая, а таксама Афрыкі, Амерыкі, Акіяніі і інш.
Літаратура
- Культуралогія: Энцыкл. даведнік / Уклад. Э. Дубянецкі. — Мн.: БелЭн, 2003. ISBN 985-11-0277-6
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Shamani zm vera y asobna magutnyya nadpryrodnyya magchymasci starazhytnyh admyslovyh sluzhycelyay kultu Samski shaman z bubnamKlyuchavyya panyacci Ahvyaraprynashenne Bazhastvo Bog Zalaty vek Zamovy Inicyyacyya Susvetnaya vos Mif Manateizm Politeizm Sinkretyzm Najstarazhytnejshyya formy religijnasci Animizm Zaalatryya Kult prodkay Magiya Tatemizm Fetyshyzm ShamanizmGistarychnyya arealy Aziya Bon Budyzm Vedyzm Induizm Daasizm Dzhajnizm Sintaizm Tengryyanstva Afryka Starazhytny Egipet Blizki Ushod i Mizhzemnamor e Zaraastryzm Islam Iydaizm Hrysciyanstva Dahrysciyanskaya Eyropa Germancy Starazhytnaya Armeniya Starazhytnaya Grecyya Slavyane Sluzhyceli kultu Arakul Brahman Druid Zhrec Imam Lama Charaynik Manah Svyatar ShamanZvyshnaturalnyya sutnasci Anyol Deman Dzhyn D yabal Pyarevaracen Chort Elf Najbolsh typovaya asablivasc shamanizma vykarystoyvanne srodkay ekstatychnyh znosin z nadpryrodnymi silami i y suvyazi z getym vyluchenne asobnyh indyviduumay yakim prypisuecca zdolnasc getakih znosin U asnove pakladzena magichnaya praktyka znosin sluzhycelya kultu shamana z duhami padchas rytuala kamlannya g zn specyyalnaga rytuala yaki pryvodzic chalaveka y ekstatychny stan Shamanstva vyadoma sa starazhytnyh chasoy u kultury praktychna ysih naroday svetu Asnoynyya funkcyi lyachenne hvoryh dapamoga y gaspadarchyh i vaennyh spravah vyhavanne padrastayuchaga pakalennya praduhilenne nyashchascyay Dzeyanni shamanay zvychajna supravadzhayucca spevami udarami y bubny Atrymala shyrokae raspaysyudzhanne y naroday Sibiry Urala i Altaya a taksama Afryki Ameryki Akiyanii i insh LitaraturaKulturalogiya Encykl davednik Uklad E Dubyanecki Mn BelEn 2003 ISBN 985 11 0277 6