Энергія

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Энергія (значэнні).

Эне́ргія (грэч. enérgeia — дзейнасць) — здольнасць выконваць пры пераходзе з аднаго стану ў іншы; агульная мера розных форм матэрыі.

Энергія
Вывучаецца ў	energetics^[d]
ISQ dimension	${\displaystyle {\mathsf {L}}^{2}{\mathsf {M}}{\mathsf {T}}^{-2}}$
Сімвал велічыні (LaTeX)	${\displaystyle E}$ і ${\displaystyle W}$
Рэкамендаваная адзінка вымярэння	джоўль^[…], электронвольт і kilogram square metre per square second^[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Энергія
${\displaystyle \ E}$, ${\displaystyle \ W}$
Размернасць	${\displaystyle L^{2}MT^{-2}}$
Адзінкі вымярэння
СІ	Дж
СГС	эрг

Электрычная энергія

У фізіцы разглядаюцца розныя віды энергіі: механічная, , , , ядзерная (атамная). Устаноўлена, што ўсе формы матэрыі ўзаемна ператвараюцца адна ў адну, што адпавядае пераходу аднаго віду энергіі ў іншыя. Ад аднаго цела да іншага энергія перадаецца толькі ў форме (пры сілавым узаемадзеянні) ці цеплыні (пры цеплаабмене).

Спецыяльная тэорыя адноснасці ўстанаўляе ўніверсальную сувязь паміж энергіяй і масай цела: E=mc², дзе c — скорасць святла ў вакууме. Квантавая механіка паказвае, што энергія некаторых сістэм (напрыклад, атамаў і малекул) можа прымаць дыскрэтныя значэнні (рад значэнняў).

Вызначэнне энергіі як фізічнай характарыстыкі даў У. Томсан (1853). Сам тэрмін упершыню ўжыў Т. Юнг (1807). Важны пачатковы ўклад у развіццё паняцця энергіі зрабілі (1798) і С. Карно (1824).

Гл. таксама

• Закон захавання і ператварэння энергіі.
• .

Зноскі

1. International Organization for Standardization 5-20.1 // Quantities and units — Part 5: Thermodynamics — 2 — 2019. — 16 p.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15028"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q92157468"></a>
2. SI A concise summary of the International System of Units, SI — 2019.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q68977959"></a>

Літаратура

• А. І. Болсун, У. М. Сацута. Энергія // Беларуская Савецкая Энцыклапедыя. У 12 т. Т. 11. Футбол — Яя; Дадатак / Рэдкал.: П. У. Броўка (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1974. — С. 463. — 656 с.: іл., карты.
• Энергія // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 18. Кн. 1: Дадатак: Шчытнікі — Яя / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2004. — Т. 18. Кн. 1. — С. 129. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0295-4 (т. 18. Кн. 1).
• Энергия // Физическая энциклопедия. В 5 т. (руск.) / Гл. ред. А. М. Прохоров. — М.: , 1999. — 692 с. — 20 000 экз. — ISBN 5-85270-101-7.
• Болсун А. И. Энергия // Краткий словарь физических терминов (руск.) / Сост. А. И. Болсун. — Мн.: Вышэйшая школа, 1979. — С. 404. — 416 с. — 30 000 экз. (руск.)
• Наумчик В. Н. Эне́ргия // Физика: словарь-справочник для школьников (руск.) / В. Н. Наумчик, Э. М. Шпилевский. — Мн.: Новое знание, 2010. — С. 435. — 592 с. — 3 010 экз. — ISBN 978-985-475-397-3. (руск.)