Го́ркі (трансліт.: Horki, руск.: Горки) — горад раённага падпарадкавання ў Магілёўскай вобласці Беларусі, адміністрацыйны цэнтр Горацкага раёна, на рацэ Проні. За 86 км ад Магілёва, 3 км ад чыгуначнай станцыі Пагодзіна на лініі Орша—Крычаў. Вузел аўтамабільных дарог на Оршу, Магілёў, Чавусы, Мсціслаў, Смаленск.
Горад Горкі ![]()
Горкі на карце Беларусі ± ![]() | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Горкі на Вікісховішчы |
Гісторыя
Раздзел трэба цалкам перапісаць. |
У дзяржаве Рурыкавічаў
- X-XI ст. тэрыторыя сучаснага Горацкага раёна ўваходзілі дзяржаву Рурыкавічаў, а з XI стагоддзя былі часткай асобнага Смаленскага княства.
- Упершыню горацкія землі згадваюцца ў грамаце 1136 года смаленскага князя Расціслава Мсціславіча, якой ён надаў са сваіх валасцей дзесяціну новазаснаванага Смаленскаму епіскапству, сярод іх была воласць Басея, якую гісторыкі лакалізуюць у верхоўях Басі, а таксама воласць , якую лакалізуюць у басейне Мярэі.
- XII-XIII ст. – археалагічныя раскопкі сведчаць пра добра ўмацаваны замак каля сучасных Гор.
Вялікае Княства Літоўскае
- Да 1440 года Басейская і Горская воласці нейкім чынам перайшлі да князёў Друцкіх, магчыма, як наданне вялікіх князёў літоўскіх, прынамсі тым часам яны належалі князю Івану Сямёнавічу Пуцяце з гэтага роду.
- 1544: першая згадка Горак у Літоўскай метрыцы у тэстаменце князя Васіля Талачынскага, як сяла ва ўладанні князя Друцкага-Горскага.
- 1565: княгіня Масальская з Друі напісала ліст да княгіні Друцкай-Гарской, жонкі гаспадара Горы-Горацкага маёнтка, у якім запрасіла на вяселле дачкі і папрасіла прывезці з Горак каштоўны вэлюм, таму што ў Друі такога вясельнага ўбору для нявесты няма.
- XVI ст.: у складзе Віцебскага ваяводства Вялікага Княства Літоўскага.
- XVII—XIX стст.: мелі назву Горы-Горкі.
- 1584: належалі Сапегам.
- 1590-х гадах Леў Сапега ажыццявіў шэраг абменаў і купляў, у выніку якіх Горская воласць, а хутка яе пачалі называць Горы-Горацкае графства, цалкам апынулася ў ягоных руках і стала адным з буйнейшых у ВКЛ.
- 1619: атрымалі ад Льва Сапегі «», «».
- 1643: узнікла яўрэйская грамада.
- 1654—1667: падчас маскоўка-рэчыпаспалітаўскай вайны мясцовых жыхароў, як і жыхароў іншых беларускіх зямель, зганялі ў палон на ўсход, ператваравалі ў прыгонных маскоўскіх служылых людзей, прадавалі ў рабства.
- Сакавік 1659: горацкія жыхары, які ўзняліся на ўзброеную барацьбу з усходнімі захопнікамі, доўга трымалі ў аблозе ў Вялікіх Гарах атрад маскоўскіх салдат.
- 1676: у Горках існавалі праваслаўнае брацтва і школа.
- 1683: налічвалі 510 будынкаў, існавала 2 прадмесці — Казіміраўская Слабада і .
- 1700—1721: у часы Паўночнай вайны знаходзіліся ў зоне ваенных дзеянняў. У ліпені-жніўні 1708 тут размяшчаліся расійскія войскі на чале з А.Меншыкавым і Б. Шарамецьевым, 9 ліпеня — 16 жніўня 1708 у Горках быў Пётр I. Узгорак, дзе знаходзілася стаўка расійскага цара, атрымаў назву Пятрова горка.
- Пасля 1704 года Сапегі страцілі Горы-Горацкае графства, яно перайшло да Людвіга Пацея.
- 1717: горад з навакольнымі землямі набыў князь А. Меншыкаў і валодаў да высылкі ў Сібір у 1727 годзе.
- Каля 1740 Горы-Горацкае графства набыў віцебскі ваявода Ян Міхал Салагуб, пасля смерці ў 1748 г. маёнтак быў падзелены на дзве часткі паміж ягонымі сынамі – Горкі і Горы.
Расійская імперыя


- 1772: у выніку першага падзелу Рэчы Паспалітай апынуліся ў складзе Расійскай імперыі, мястэчка Аршанскага павета.
- 1799: у Горках і навакольных вёсках быў расійскі паэт Г. Дзяржавін і напісаў тут вершы «Горкі», «Млынар», «Вішы» і інш.
- 1809: у Горы-Горацкім маёнтку пачала дзейнічаць мануфактура з фарбавальняй.
- 1811: у Гарах адкрылася найбуйнейшая ў Беларусі палатняна-парусінавая фабрыка (150 станкоў, 200 рабочых).
- 14 ліпеня 1812 г. французскія войскі Напалеона Банапарта захапілі Горкі. У горадзе з ліпеня па лістапад знаходзіўся французскі вайсковы магазін для збору харчавання і фуражу.
- 1828: за невыкананне абавязкаў па забеспячэнні арміі Кутузава ў 1812 г. харчаваннем, расійскі ўрад вырашыў канфіскаваць Горы-Горацкі маёнтак у Л.Салагуба.
- 1829: прыгонныя музыкі з аркестра графа Салагуба перавезены ў Санкт-Пецярбург. Дзесяць чалавек, што гралі на скрыпках, віяланчэлях, альтах і кантрабасах, былі прызначаны ў тэатральную Дырэкцыю. Астатнія 19, якія гралі на духавых інструментах – у палкі лейб-гвардыі.
- 15 жніўня 1840: адбылося ўрачыстае адкрыццё Горыгорацкай земляробчай школы (з 1848 — Горыгорацкі земляробчы інстытут).
- 1840: у Горках з'явіўся першы ў Беларусі яблыневы гадавальнік. Саджанцы паступалі з усёй Расійскай імперыі – ад Рыгі да Пензы.
- 1841: пачала працаваць Горацкая мэтэастанцыя.
- 1 лістапада 1848: у Горках нарадзіўся Дзмітрый Іванавіч Азарэвіч – вучоны ў галіне юрыспрудэнцыі, доктар грамадзянскага права, прафесар Наварасійскага і Варшаўскага ўніверсітэтаў. Займаўся даследаваннямі гісторыі Старажытнага Рыма і Рымскага права.
- Канец XIX ст.: дзякуючы працы , прафесара батанікі, па праекце італьянскага архітэктара А. Кампіёні на тэрыторыі Горацкага інстытута быў закладзены дэндрарый.
- 1852: выйшаў першы том «Запісак Горыгорацкага земляробчага інстытута». У перыёдыку размяшчаліся матэрыялы па працы вучэбнай фермы, адлюстроўваліся дасягненні сельскагаспадарчай навукі таго часу.
- 1853: у Горках адбылася сельскагаспадарчая выстава, у якой прымалі ўдзел агароднікі Магілёўскай і сумежнай Смаленскай губерняў. Выстаўляліся гарбузы вагою па два пуды, кавуны, іспанская кукуруза, амерыканскі, турэцкі і гавайскі тытунь, кітайскі рэвень.
- 1857: у горадзе ўтвораны легальны прафесарска-студэнцкі клуб. Яго ўдзельнікі абмяркоўвалі надзённыя пытанні і будучую сялянскую рэформу па адмене прыгоннага права.
- 26 снежня 1861: горад, цэнтр павета.
- 1862: у горадзе сфарміравалася падпольная студэнцкая арганізацыя, якая рыхтавалася да ўдзелу ў паўстанні К. Каліноўскага. У яе склад уваходзілі С. Віскоўскі, В. Дамарацкі, В. Антановіч, Р. Чарвінскі, З. Міткевіч, С. Дымкевіч і іншыя. Яны разам з іншымі студэнтамі адкрылі для сялянскіх дзяцей народную школу, выкладанне ў якой вялося на беларускай мове.
- 21 красавіка 1862: паўсотні студэнтаў зладзілі ў фальварку Шыманоўка палітычную акцыю, падчас якой спявалі патрыятычныя і рэвалюцыйныя песні.
- 24 красавіка 1863: атрад Л. Звяждоўскага, паплечніка К. Каліноўскага, вызваліў горад ад царскай улады, але паўстанне было задушана.
- 1864: за ўдзел мясцовых студэнтаў і выкладчыкаў у паўстанні К. Каліноўскага 1863—1864 гг. інстытут у Горках зачынены і пераведзены ў Санкт-Пецярбург.
- 27 жніўня 1867: зацверджаны герб Горак «у залатым полі тры чорныя горкі, з іх вырастае па аднаму зялёнаму коласу».
- 1873: каля вёскі Пнёўшчына на правым беразе ракі Лядня на складзеным з камянёў кургане быў знойдзены гранітны валун пірамідальнай формы з рунічнымі ці фінікійскімі надпісамі: «Помнік Ваала. Тут мы яго выдзеўбалі (высеклі)».
- : у горадзе з’явіліся паштовая станцыя, аптэка, пачаў працаваць чыгуналіцейны завод, метэастанцыя.
- 1881: на земскія сродкі ў горадзе пракладзеныя два масты цераз Парасіцу і Проню.
ХХ стагоддзе

- 1902: арганізаваная першая сацыял-дэмакратычная група.
- 1904: у горадзе працавала 10 гасцёвень і нумароў, 7 заезных дамоў, 5 шынкоў, харчэвень і чайных. Вуліцы асвятляла 45 ліхтароў. Тут працавала прыватная бібліятэка, таварыства дапамогі бедным, прыватная друкарня, чатыры царквы, пры адной з якіх дзейнічала школа граматы. Падобная школа абслугоўвала і яўрэйскае насельніцтва горада.
- 19 лютага 1904 у Горках нарадзіўся Іцхак (Ісаак) Барысавіч (Каган) Каганаў, яўрэйскі паэт і мысляр. Выданне кніг на іўрыце было забаронена савецкімі ўладамі, Каган вымушаны быў хаваць сваю літаратурную дзейнасць. У 1949 г. быў арыштаваны і 6 гадоў правёў у турмах і лагерах, дзе сачыніў і запомніў 480 вершаў і кнігу Торат ха-Таміру "Вучэнне аб патаемным".
- 16 студзеня 1905: падчас мірнай дэманстрацыі супраць расійскага царызму забіты горацкія навучэнцы Ф.Ярафееў і П.Бруцэр.
- 1 красавіка 1908 г. у Горках нарадзіўся Леў Эмануілавіч Разгон, пісьменнік, крытык і праваабаронца. Лаўрэат літаратурнай прэміі імя Сахарава "За грамадзянскую мужнасць пісьменніка". У 1988 ён разам з А. Сахаравым і А. Адамовічам стаў адным з заснавальнікаў гісторыка-асветніцкага і праваабарончага таварыства «Мемарыял». Да апошніх дзён ён дапамагаў ствараць музей і архіў таварыства. Узнагароджаны Ордэнам "За заслуги перед Отечеством" IV ступені за асабісты ўклад у літаратуру, актыўны ўдзел у дэмакратычных пераўтварэннях у Расіі і ў сувязі з 90-годдзем з дня нараджэння.
- 12 ліпеня 1916 г. у Горках нарадзіўся Лаўрэнцій Сямёнавіч Абецэбарскі (Абецэдарскі) – беларускі гісторык, доктар гістарычных навук, прафесар, член-карэспандэнт АПН СССР.
- 1917: узнікла Секцыя вучняў горацкіх сельскагаспадарчых школ, якая займалася вывучэннем беларускай мовы, пашырэннем цікавасці мясцовага насельніцтва да нацыянальнай культуры, ладзіла выступленні маладзёжнага тэатра.
- 1919: у складзе Гомельскай, з 1922 у Смаленскай губерні РСФСР.
- 7 красавіка 1919: горацкія сярэднія сельгасустановы рэарганізаваныя ў Горацкі сельскагаспадарчы інстытут.
- 10 кастрычніка 1919: пачала працаваць маладзёжная арганізацыя Беларуская секцыя студэнтаў. Яна мела на мэце пашыраць свядомасць паміж беларусамі, знаёміць з літаратурай, тэатральнымі творамі, гісторыяй, культурным і эканамічным становішчам Беларусі і дапамагаць беларускаму нацыянальнаму руху.
- 1921: пабудаваны будынак чыгуначнай станцыі «Беларускія Горкі» (з 1930 г. — «Пагодзіна»).
- 1924: вярнуліся ў склад БССР, цэнтр раёна.
- 28 лістапада 1925: горад наведалі народныя пісьменнікі Янка Купала і Якуб Колас.

- З ліпеня 1925 па снежань 1929 у Горках дацэнтам БДСГА працаваў Ян Серада, першы старшыня Рады БНР.
- 1926: У Горках жыў і працаваў загадчыкам кафедры беларускай мовы, літаратуры і гісторыі БДСГА Максім Гарэцкі.
- 22 кастрычніка 1930: Выйшаў першы нумар раённай газеты .
- 12 ліпеня 1941: горад заняты нямецка-фашысцкімі войскамі.
- 6 кастрычніка 1941 фашысты расстралялі больш за 2500 членаў яурэйскай абшчыны.
- Ліпень 1942: гітлераўцы арыштавалі 75 удзельнікаў падпольнага супраціўлення ў горадзе.
- 26 чэрвеня 1944: падчас аперацыі «Баграціён» Горкі былі вызвалены ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў.
- Горад на старых здымках
- Вуліца Вялікая Аршанская
- Вуліца Паштовая
- Вуліца Мсціслаўская
- Вуліца Прафесарская
- Зарэчча
- Казіміраўская Слабада. Царква
- Рынак
- Сінагога
Пасляваенны перыяд
- 1948: Горацкі сельскагаспадарчы інстытут рэарганізавалі ў Беларускую сельскагаспадарчую акадэмію.
- 5 жніўня 1959: адкрылася паветраная лінія Горкі — Мінск, пачаў працаваць аэрапорт, які зараз не функцыянуе.
- 1967: на рацэ Парасіца створанае першае штучнае возера ў горадзе.
- 1975: пабудаваны мемарыял «Тужлівая маці». Ля яго запалены «Вечны агонь».
- 1984: заснаваны раённы гісторыка-этнаграфічны музей.
- 1987: пачаў працаваць гарадскі стадыён.
- Канец 1980-х: арганізаваны незалежны «Клуб выбаршчыкаў» начале з Я.Мажугіным.
- 1999: выйшаў першы нумар прыватнай газеты «Региональные ведомости».
- 2007: пачаў працу сайт http://horki.info.
- 2009: выйшаў першы нумар агульнапалітычнай газеты .
- У кастрычніку 2012 г. у Горках адбыўся рэспубліканскі фестываль-ярмарка "Дажынкі". Да свята ў горадзе з’явіўся новы інтэрнат БДСГА і хірургічны корпус раённай бальніцы, адрамантавана гасцініца "Проня", кінатэатр "Крыніца", чыгуначны і аўтавакзал. Пабудавана Лядовая арэна і моладзевы забаўляльны цэнтр ды іншае.
Насельніцтва

- 1888 год — 6 331 (з іх іудзеяў 3 326);
- 1900 год — 7 990 чал.
- 1970 год — 22 тыс. чал.;
- 1991 год — 32,6 тыс. чал.
- 2004 год — 33,9 тыс. чал.;
- 2006 год — 34,6 тыс. чал.;
- 2008 год — 34,3 тыс. чал.;
- 2016 год — 33 830 чал.;
- 2017 год — 34 553 чал.;
- 2024 год — 29 005 чал..
- 2025 год — 28 626 чал.
Эканоміка
Прадпрыемствы будаўнічых матэрыялаў, харчовай і мясцовай прамысловасці.
- РУП «ІК-9» ДВП МУС Рэспублікі Беларусь
- РУВП «Магілёўхлебпрам» філіял «Горацкі хлебазавод»
- ААТ «Малочныя горкі»
- ААТ «Горкілён»
- «Скайфорэст»
- ПУП ФМПК «Вітраж»
- ПУВП «Праметэй» ПУ «АкваКрыстал»
Культура

Дзейнічаюць 2 бібліятэкі, Горацкі раённы цэнтр культуры і Палац культуры БДСГА. На тэрыторыі горада для яго жыхароў створаная добраўпарадкаваная зона адпачынку — парк з сажалкамі.
Маецца добры вопыт працы школы мастацкіх рамёстваў. З’яўляецца месцам правядзення семінараў, навучання супрацоўнікаў , якія працуюць у іншых раёнах.
Адукацыя
Пяць сярэдніх (адна з іх гімназія), адна вячэрняя, музычная, дзіцяча-юнацкая спартыўная школы, 6 дашкольных устаноў. Працуе Беларуская дзяржаўная сельскагаспадарчая акадэмія.
Медыцына
Горацкая цэнтральная раённая бальніца, раённая паліклініка, паліклініка БДСГА, працуе сетка аптэк.
Медыі
Сродкі масавай інфармацыі прадстаўленыя раённай газетай «» (тыраж 3 620 асобнікаў, перыядычнасць выпуску — 2 разы на тыдзень), газетай БДСГА «» (тыраж 1 000 асобнікаў, перыядычнасць — 2 разы на месяц), раённым радыёвяшчаннем «» (выхад у эфір 9 разоў на тыдзень, агульны аб’ём вяшчання — 2 гадзіны 50 хвілін). У сетку кабельнага тэлебачання ўключана больш за 1,5 тыс. абанентаў. Разам з гэтым у Горках выдаецца прыватная агульнапалітычная газета «» (тыраж 2 000 асобнікаў, перыядычнасць — 1 раз на тыдзень, апошні нумар выйшаў 22 верасня 2022 года), штодзённа ў Інтэрнэце абнаўляецца сайт пра мясцовыя падзеі http://horki.info (у лютым 2025 года матэрыялы сайта былі прызнана экстрэмісцкімі, пасля гэтага ён перастаў быць дасяжны ў інтэрнэце). Таксама свае сайты маюць Горацкая гімназія № 1 і Горацкі раённы выканаўчы камітэт.
Грамадскія аб’яднанні
- Прафкам супрацоўнікаў і выкладчыкаў БДСГА
- Студэнцкі прафкам
- ГА «БРСМ»
- Спартклуб БДСГА
- Гандбольны клуб «Колас»
- Падлеткавы клуб «Дыялог»
- Беларускае таварыства інвалідаў
Забавы

- Клуб «Парнас».
- Кавярня «Шанс».
- Кавярня «Адпачынак».
- Піцэрыя «Время есть».
- Кавярня «Лакомка».
- Кавярня «Звездочет».
- Кавярня «Овертайм».
- Кавярня «Ташир».
- Кавярня «Версаль».
- Піцэрыя «Гурман»
Інфармацыя для турыстаў
У горадзе знаходзіцца дэндралагічны парк і батанічны сад БДСГА. Працуе спартыўны комплекс з басейнам, атлетычным залам, саўнай, стадыёнам. Дзейнічае кінатэатр «Крыніца». Спыніцца можна ў гасцёўні «Проня» або ў гасцёўні БДСГА.
Музеі
- Горацкі гісторыка-этнаграфічны музей.
- Музей Беларускай дзяржаўнай сельскагаспадарчай акадэміі.
- Мастацкая галерэя.
- Музей-кабінет Максіма Гарэцкага (корпус № 4 Беларускай дзяржаўнай сельскагаспадарчай акадэміі).
Забудова
Тэрыторыю сучаснага горада рэчкі Проня, Капылка і Парасіца, а таксама чыгунка падзяляюць на 3 жылыя раёны: індывідуальнай забудовы, раён акадэміі і прамысловы. У цэнтральнай частцы размяшчаецца капітальная 1—2- і 3—5-павярховая забудова, 3—5-павярховыя будынкі знаходзяцца ў мікрараёне і ў паўночнай частцы. Раён БДСГА забудаваны 3—9-павярховымі жылымі дамамі.
Славутасці
- Комплекс будынкаў Беларускай дзяржаўнай сельскагаспадарчай акадэміі (ХІХ — ХХ стст.) —
Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 512Г000433
- Свята-Ушэсцеўская царква (1845—1850 гады) —
Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 513Г000436
- Адміністрацыйны будынак па вуліцы Горкага, 1 (канец XIX — пачатак XX ст.) —
Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 513Г000434
- Адміністрацыйны будынак па вуліцы Крупскай, 3 (канец XIX — пачатак XX ст.) —
Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 513Г000435
- Будынак стаматалагічнай паліклінікі (канец XIX — пачатак XX ст.) —
Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 513Г000437
- Надмагільны камень удзельніку паўстання 1863—1864 гадоў В. Дамарацкаму.
- Царква евангельскіх хрысціян «Міласэрнасць»
- Царква хрысціян веры евангельскай «Благодать»
Страчаная спадчына
- Свята-Мікалаеўская царква (1849), у 1930-я гады перабудавана ў бібліятэку сельскагаспадарчай акадэміі.
- Касцёл Св. Андрэя Баболі (XVIII ст.).
Вядомыя асобы
- Лаўрэнцій Сямёнавіч Абецэдарскі (1916—1975) — доктар гістарычных навук, прафесар член-карэспандэнт АПН СССР.
- Дзмітрый Іванавіч Азарэвіч (1848—1912) — юрыст, гісторык рымскага і візантыйскага права.
- Галіна Віктараўна Асмалоўская нар.15.12.1936 г. — прафесар, Заслужаная артыстка Беларусі.
- Таццяна Сяргееўна Асмалоўская (нар. 1958) — беларуская палітык.
- Інэса Васілеўна Байцова (нар. 1935) — беларуская архітэктар.
- нар.26.11.1928 г.- кандыдат хімічных навук, лаурэат Дзяржаўная прэмія БССР.
- Міхаіл Гапеевіч Булахаў (нар. 1919) — доктар філалагічных навук, прафесар, заслужаны дзеяч навукі БССР.
- Уладзімір Іванавіч Бычкоў
- нар.25.08.1936 г. — доктар эканамічных навук.
- Ігар Робертавіч Вільдфлуш нар.7.05.1940 г.- доктар сельскагаспадарчых навук, прафесар, лаўрэат дзяржаўнай прэміі Рэспублікі Беларусь.
- (1898—1984) — доктар ветэрынарных навук, прафесар.
- Наталля Аляксандраўна Вяткіна (нар. 1987) — беларуская лёгкаатлетка.
- Валянціна Уладзіміраўна Гаруновіч (нар. 1952) — беларускі архітэктар.
- Якаў Сямёнавіч Гугель (1895—1937) — савецкі гаспадарчы кіраўнік, начальнік будаўніцтва Магнітагорскага металургічнага камбіната, камбіната «Азовсталь» (горад Марыупаль).
- нар.12.03.1931 г.- кандыдат сельскагаспадарчых навук, дацэнт, заслужаны работнік сельскай гаспадаркі БССР.
- (1893—1939) — амерыканскі мастак
- — заслужаная настаўніца БССР.
- (1898, Горкі — 1958, Ленінград) — савецкі жывапісец і графік. Выкладчык Інстытута жывапісу, скульптуры і архітэктуры (1930-34), Ленінградскага мастацка-педагагічнага вучылішча (1937-41; 1945-47).
- Пётр Самсонавіч Касовіч (28.09.1862 −26.08.1915) — прафесар Пятроўскай земляробчай і лясной акадэміі, Маскоўскага ўніверсітэта, Пецярбургскага ляснога інстытута.
- Сяргей Вітальевіч Касьяненка (нар. 1956) — доктар сельскагаспадарчых навук.
- (нар. 30.01.1949) — доктар медыцынскіх навук, прафесар.
- Уладзімір Іванавіч Кумачоў (нар. 1941) — доктар тэхнічных навук, прафесар.
- Іван Іосіфавіч Купчынаў (1909—1988) — доктар тэхнічных навук, прафесар, заслужаны дзеяч навукі і тэхнікі БССР.
- Уладзімір Маісеевіч Ліўшыц (нар. 1946) — беларускі філасаф, паліталаг, краязнавец.
- Васіль Мікітавіч Лубяка (1891—1950) — доктар сельскагаспадарчых навук, прафесар, заслужаны дзеяч навукі БССР, акадэмік АН БССР.
- Барыс Якаўлевіч Магаліф (1927—2006) — кампазітар, педагог, паэт, кінаакцёр.
- Леанід Барысавіч Наймарк (1912—1994) — доктар сельскaгаспадарчых навук, прафесар.
- Ігнат Іванавіч Півуноўскі (нар. 1930) — доктар тэхнічных навук, прафесар.
- Леў Эмануілавіч Разгон (1908—1999) — рускі пісьменнік, крытык, праваабаронца.
- (1905—1987) — доктар гістарычных навук, прафесар, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі СССР.
- (нар. 13.02.1926) — савецкі матэматык.
- (нар. 1923) — доктар геаграфічных навук, прафесар.
- Ігар Сяргеевіч Цітовіч (1917—1985) — вучоны ў галіне машынабудавання. Член-карэспандэнт АН БССР.
- (нар. 1921) — доктар тэхнічных навук, прафесар.
- Марк Залманавіч Фрейдзін (нар. 1932) — кандыдат эканамічных навук, прафесар, заслужаны эканаміст БССР.
- Марыя Ціханаўна Чайка (1929—1997) — беларускі вучоны ў галіне фізіялогіі і біяхіміі раслін.
Гл. таксама
- Гарады Магілёўскай вобласці
- Гарады Беларусі
- Гета ў Горках
Зноскі
- Численность населения на 1 января 2025 г. и среднегодовая численность населения за 2024 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа — Белстат, 2025.
- Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Магілёўская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2007. — 406 с. — ISBN 978-985-458-159-0. (DJVU)
- У Горках ушанавалі памяць ваяра-каліноўца // Horki.info, 25.03.2008
- Горкі // Цітоў А. Геральдыка беларускіх местаў (XVI — пачатак XX ст.). — Мн.: Полымя, 1998. — 287 с. — ISBN 985-07-0131-5.
- Транспарт г. Горкі // Магілёўская абласная бібліятэка
- Горки // Горкі // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
- г. Горки (Могилевская область) // Belarus.by
- Горки // Вялікая Савецкая Энцыклапедыя (3 выданне)
- Горки // Большой энциклопедический словарь (руск.) / Гл. ред. В. П. Шишков. — М.: НИ «Большая Российская энциклопедия», 1998. — 640 с.: ил. — ISBN 5-85270-262-5.
- Колькасць насельніцтва на 1 студзеня 2016 г. і сярэднегадавая колькасць насельніцтва за 2015 год па Рэспубліцы Беларусь у разрэзе абласцей, раёнаў, гарадоў і пасёлкаў гарадскога тыпу (руск.). Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь (30 сакавіка 2016). Праверана 3 красавіка 2017.
- Колькасць насельніцтва на 1 студзеня 2017 г. і сярэднегадавая колькасць насельніцтва за 2016 год па Рэспубліцы Беларусь у разрэзе абласцей, раёнаў, гарадоў і пасёлкаў гарадскога тыпу (руск.). Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь (29 сакавіка 2017). Праверана 3 красавіка 2017.
- Афіцыйны сайт Горацкага райвыканкама
- Wayback Machine . www.belstat.gov.by. Праверана 12 красавіка 2025.
- Спыніла выхад адна з апошніх незалежных газет Магілёўшчыны . Наша Ніва (23 верасня 2022). Праверана 13 сакавіка 2025.
- Horki.info (газета «УзГорак») адключыла сайт пасля прызнання яго «экстрэмісцкім» і выдаліла pdf-архіў . Наша Ніва (19 лютага 2025). Праверана 13 сакавіка 2025.
Літаратура
Кнігі i брашуры
- Горкі // Анатоль Цітоў. Геральдыка беларускіх местаў (XVI — пачатак XX ст.)/Анатоль Цітоў — Мн.: Полымя, 1998.— 287 с. ISBN 985-07-0131-5.
- Горкі // Нашы гарады: грамадска-палітычнае даведачнае выданне / У. А. Малішэўскі, П. М. Пабока. — Мн.: Народная асвета, 1991. — 303 с.: фота. — ISBN 5-341-00240-7.
- Horki // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich.Tom III: Haag — Kępy. — Warszawa, 1882. S. 125
- Горки // Туристская энциклопедия Беларуси / редкол. Г. П. Пашков [и др.]; под общ. ред. И. И. Пирожника. — Мн., 2007.— 648 с. ISBN 978-985-11-0384-9.
- Лившиц В. М. Горки. Историко-экономический очерк. Минск: «Беларусь», 1984. — 80 с., ил.
- Лившиц В. М. Горки. Историко-экономический очерк. Минск: «Полымя», 1989, 95 с., ил. ISBN 5-345-00084-0
- Лившиц В. М. Белорусская сельскохозяйственная академия. Памятники и памятные горада. Соавт.: Добролюбов Н. Н. Минск: «Ураджай»,1990. — 93 с. ISBN 5-7860-0551-8
- Лившиц В. М. Горки. Фотоальбом. Автор текста. Минск: «Беларусь», 1991, с.110, цв. ил. ISBN 5-538-00738-Х
- Ліўшыц У. М. Горацкі гістарычна-этнаграфічны музей. Даведнік. Мінск: «Полымя», 1991. — 95 с., іл. ISBN 5-345-00376-9
- Ліўшыц У. М. Летапіс горада Горкі. Горкі: адзел культуры Горацкага райвыканкама, 1995, 103 с. *ISBN 985-6120-04-7
- Ліўшыц У. М. "Ішло ў бясмерце Горацкае гетта… " Горкі: адзел культуры Горацкага райвыканкама, 1995. — 24 с. ISBN 985-6120-06-3
- Ліўшыц У. М. Летапіс Беларускай сельскагаспадарчай акадэміі (1836—1995 гг.). аўт.-склад. Горки: ред.-изд. отдел БСХА, 1995. — 208 с. ISBN 985-6120-11-Х
- Ліўшыц У. М. Раскопкі вакол горацкага «Парнаса. Літаратуразнаўчыя нарысы». Горкі: адзел культуры Горацкага райвыканкама, 2001. — 194 с., ил. 20. ISBN 985-6120-44-6
- Ліўшыц У. М. Горкі: Старонкі гісторыі. Мінск: «Красико — принт», 2007. — 312 с., ил.16 л. ISBN 985-405-384-9
- Лившиц, В. М. Горецкая еврейская община : страницы истории / В. М. Лившиц. — Горки : Нацрат Илит, 2009. — 298 с.
- Лившиц, В. М. Евреи в Горках: судьбы и дела.— Горки-Нацрат Илит. Типография БГСХА.2012.-310с.
- Ліўшыц, У. М. У краі бярозавых гаёў. Аўтар тэксту/сааўтар А. В. Бяляцкі.- Магілёў. Магілёўская друкарня імя С.Собаля.-120с. ил. ISBN 978-985-6848-96-7
- Лившиц В. М. Гордость и слава Горецкой земли. В 3-х книгах. Книга 1. Учёные—земляки. — Горки: 2013.124 с.
- Лившиц В. М. Гордость и слава Горецкой земли. В 3-х книгах. Книга 2.Земляки -Герои Советского Союза, генералы вооруженных сил и внутренних сил СССР. — Горки: 2014.124 с.
- Стельмашонок И. М. Освобождение Горецкого района в годы Великой Отечественной войны. Горки:1994. 64 с.
- Стельмашонок И. М. Защищая Родину(из истории горецкого антифашисткого подполья и партизанского движения, участия воинов-земляков в борьбе с немецко-фашисткими захватчиками).Горки: 1995. 44 с.
- Памяць. Гісторыка-дакументальная хроніка Горацкага раёна. Мінск:1996."Вышэйшая школа".589 с. ISBN 985-06-0180-9
Артыкулы ў энцыклапедыях
- Ліўшыц, У. М. Горкі//Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. — Мінск.: 1996. Т. 3. — С. 89-91.
- Ліўшыц, У. М. Горы-Горацкая земляробчая школа//Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. — Мінск.: 1996. Т. 3. — С. 93.
- Ліўшыц, У. М. Горы-Горацкі земляробчы інстытут //Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. — Мінск.: Т. 3. 1996. Т.3 — С. 93-91.
- Ліўшыц, У. М. Горацкі гістарычна-этнаграфічны музей //Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т.- Мінск.: 1996. Т. 3.1966 — С. 86-87.
- Ліўшыц, У. М. Беларуская сельскагаспадарчая акадэмія// Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Мінск.: Т. 1. 1993. — С. 414—415.
- Ліўшыц, У. М. Горы-Горацкая земляробчая школа// Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. — Мінск.: 1997. Т. 5.. — С. 367.
- Ліўшыц, У. М. Горы-Горацкі земляробчы інстытут//Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. — Мінск.: 1997. Т. 5. 1997. — С. 367—368
- Ліўшыц, У. М. Горкі//Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. — Мінск.: Энцыклапедыя гісторыі Беларусі, 1997. Т. 5.- С. 360.
- Ліўшыц, У. М. Беларуская сельскагаспадарчая акадэмія// Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. — Мінск.: 1995. Т. 2. — С. 492.
- Ліўшыц Уладзімір. Горкі // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. Т. 1: — Мінск: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — С. 546
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Горкі
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
U panyaccya yosc i inshyya znachenni gl Gorki znachenni Go rki translit Horki rusk Gorki gorad rayonnaga padparadkavannya y Magilyoyskaj voblasci Belarusi administracyjny centr Gorackaga rayona na race Proni Za 86 km ad Magilyova 3 km ad chygunachnaj stancyi Pagodzina na linii Orsha Krychay Vuzel aytamabilnyh darog na Orshu Magilyoy Chavusy Mscislay Smalensk Gorad Gorki Gerb ScyagKraina BelarusVoblasc MagilyoyskayaRayon GorackiKaardynaty 54 17 00 pn sh 30 59 00 u d H G Ya OZasnavany 1544Pershaya zgadka 1544Ploshcha 22 1 km Vyshynya centra 191 1 mNaselnictva 28 626 chal 1 studzenya 2025 Chasavy poyas UTC 3Telefonny kod 375 2233Pashtovyya indeksy 213410Aytamabilny kod 6SAATA 7220501000Aficyjny sajt gorki mogilev region byGorki na karce Belarusi Gorki na VikishovishchyGistoryyaRazdzel treba calkam perapisac Na staroncy razmoy moguc byc tlumachenni Asnoyny artykul Gistoryya Gorak U dzyarzhave Rurykavichay X XI st terytoryya suchasnaga Gorackaga rayona yvahodzili dzyarzhavu Rurykavichay a z XI stagoddzya byli chastkaj asobnaga Smalenskaga knyastva Upershynyu gorackiya zemli zgadvayucca y gramace 1136 goda smalenskaga knyazya Rascislava Mscislavicha yakoj yon naday sa svaih valascej dzesyacinu novazasnavanaga Smalenskamu episkapstvu syarod ih byla volasc Baseya yakuyu gistoryki lakalizuyuc u verhoyyah Basi a taksama volasc yakuyu lakalizuyuc u basejne Myarei XII XIII st arhealagichnyya raskopki svedchac pra dobra ymacavany zamak kalya suchasnyh Gor Vyalikae Knyastva Litoyskae Da 1440 goda Basejskaya i Gorskaya volasci nejkim chynam perajshli da knyazyoy Druckih magchyma yak nadanne vyalikih knyazyoy litoyskih prynamsi tym chasam yany nalezhali knyazyu Ivanu Syamyonavichu Pucyace z getaga rodu 1544 pershaya zgadka Gorak u Litoyskaj metrycy u testamence knyazya Vasilya Talachynskaga yak syala va yladanni knyazya Druckaga Gorskaga 1565 knyaginya Masalskaya z Drui napisala list da knyagini Druckaj Garskoj zhonki gaspadara Gory Gorackaga mayontka u yakim zaprasila na vyaselle dachki i paprasila pryvezci z Gorak kashtoyny velyum tamu shto y Drui takoga vyaselnaga yboru dlya nyavesty nyama XVI st u skladze Vicebskaga vayavodstva Vyalikaga Knyastva Litoyskaga XVII XIX stst meli nazvu Gory Gorki 1584 nalezhali Sapegam 1590 h gadah Ley Sapega azhyccyaviy sherag abmenay i kuplyay u vyniku yakih Gorskaya volasc a hutka yae pachali nazyvac Gory Gorackae grafstva calkam apynulasya y yagonyh rukah i stala adnym z bujnejshyh u VKL 1619 atrymali ad Lva Sapegi 1643 uznikla yayrejskaya gramada 1654 1667 padchas maskoyka rechypaspalitayskaj vajny myascovyh zhyharoy yak i zhyharoy inshyh belaruskih zyamel zganyali y palon na yshod peratvaravali y prygonnyh maskoyskih sluzhylyh lyudzej pradavali y rabstva Sakavik 1659 gorackiya zhyhary yaki yznyalisya na yzbroenuyu baracbu z ushodnimi zahopnikami doyga trymali y abloze y Vyalikih Garah atrad maskoyskih saldat 1676 u Gorkah isnavali pravaslaynae bractva i shkola 1683 nalichvali 510 budynkay isnavala 2 pradmesci Kazimirayskaya Slabada i 1700 1721 u chasy Paynochnaj vajny znahodzilisya y zone vaennyh dzeyannyay U lipeni zhniyni 1708 tut razmyashchalisya rasijskiya vojski na chale z A Menshykavym i B Sharamecevym 9 lipenya 16 zhniynya 1708 u Gorkah byy Pyotr I Uzgorak dze znahodzilasya stayka rasijskaga cara atrymay nazvu Pyatrova gorka Paslya 1704 goda Sapegi stracili Gory Gorackae grafstva yano perajshlo da Lyudviga Paceya 1717 gorad z navakolnymi zemlyami nabyy knyaz A Menshykay i valoday da vysylki y Sibir u 1727 godze Kalya 1740 Gory Gorackae grafstva nabyy vicebski vayavoda Yan Mihal Salagub paslya smerci y 1748 g mayontak byy padzeleny na dzve chastki pamizh yagonymi synami Gorki i Gory Rasijskaya imperyya Krayavid gorada 19 st Napaleon Orda Zemlyarobchy instytut Gorki drugaya palova XIX stagoddzya1772 u vyniku pershaga padzelu Rechy Paspalitaj apynulisya y skladze Rasijskaj imperyi myastechka Arshanskaga paveta 1799 u Gorkah i navakolnyh vyoskah byy rasijski paet G Dzyarzhavin i napisay tut vershy Gorki Mlynar Vishy i insh 1809 u Gory Gorackim mayontku pachala dzejnichac manufaktura z farbavalnyaj 1811 u Garah adkrylasya najbujnejshaya y Belarusi palatnyana parusinavaya fabryka 150 stankoy 200 rabochyh 14 lipenya 1812 g francuzskiya vojski Napaleona Banaparta zahapili Gorki U goradze z lipenya pa listapad znahodziysya francuzski vajskovy magazin dlya zboru harchavannya i furazhu 1828 za nevykananne abavyazkay pa zabespyachenni armii Kutuzava y 1812 g harchavannem rasijski yrad vyrashyy kanfiskavac Gory Goracki mayontak u L Salaguba 1829 prygonnyya muzyki z arkestra grafa Salaguba peravezeny y Sankt Pecyarburg Dzesyac chalavek shto grali na skrypkah viyalanchelyah altah i kantrabasah byli pryznachany y teatralnuyu Dyrekcyyu Astatniya 19 yakiya grali na duhavyh instrumentah u palki lejb gvardyi 15 zhniynya 1840 adbylosya yrachystae adkryccyo Gorygorackaj zemlyarobchaj shkoly z 1848 Gorygoracki zemlyarobchy instytut 1840 u Gorkah z yaviysya pershy y Belarusi yablynevy gadavalnik Sadzhancy pastupali z usyoj Rasijskaj imperyi ad Rygi da Penzy 1841 pachala pracavac Gorackaya meteastancyya 1 listapada 1848 u Gorkah naradziysya Dzmitryj Ivanavich Azarevich vuchony y galine yurysprudencyi doktar gramadzyanskaga prava prafesar Navarasijskaga i Varshayskaga yniversitetay Zajmaysya dasledavannyami gistoryi Starazhytnaga Ryma i Rymskaga prava Kanec XIX st dzyakuyuchy pracy prafesara bataniki pa praekce italyanskaga arhitektara A Kampiyoni na terytoryi Gorackaga instytuta byy zakladzeny dendraryj 1852 vyjshay pershy tom Zapisak Gorygorackaga zemlyarobchaga instytuta U peryyodyku razmyashchalisya materyyaly pa pracy vuchebnaj fermy adlyustroyvalisya dasyagnenni selskagaspadarchaj navuki tago chasu 1853 u Gorkah adbylasya selskagaspadarchaya vystava u yakoj prymali ydzel agarodniki Magilyoyskaj i sumezhnaj Smalenskaj gubernyay Vystaylyalisya garbuzy vagoyu pa dva pudy kavuny ispanskaya kukuruza amerykanski turecki i gavajski tytun kitajski reven 1857 u goradze ytvorany legalny prafesarska studencki klub Yago ydzelniki abmyarkoyvali nadzyonnyya pytanni i buduchuyu syalyanskuyu reformu pa admene prygonnaga prava 26 snezhnya 1861 gorad centr paveta 1862 u goradze sfarmiravalasya padpolnaya studenckaya arganizacyya yakaya ryhtavalasya da ydzelu y paystanni K Kalinoyskaga U yae sklad uvahodzili S Viskoyski V Damaracki V Antanovich R Charvinski Z Mitkevich S Dymkevich i inshyya Yany razam z inshymi studentami adkryli dlya syalyanskih dzyacej narodnuyu shkolu vykladanne y yakoj vyalosya na belaruskaj move 21 krasavika 1862 paysotni studentay zladzili y falvarku Shymanoyka palitychnuyu akcyyu padchas yakoj spyavali patryyatychnyya i revalyucyjnyya pesni 24 krasavika 1863 atrad L Zvyazhdoyskaga paplechnika K Kalinoyskaga vyzvaliy gorad ad carskaj ulady ale paystanne bylo zadushana 1864 za ydzel myascovyh studentay i vykladchykay u paystanni K Kalinoyskaga 1863 1864 gg instytut u Gorkah zachyneny i peravedzeny y Sankt Pecyarburg 27 zhniynya 1867 zacverdzhany gerb Gorak u zalatym poli try chornyya gorki z ih vyrastae pa adnamu zyalyonamu kolasu 1873 kalya vyoski Pnyoyshchyna na pravym beraze raki Lyadnya na skladzenym z kamyanyoy kurgane byy znojdzeny granitny valun piramidalnaj formy z runichnymi ci finikijskimi nadpisami Pomnik Vaala Tut my yago vydzeybali vysekli u goradze z yavilisya pashtovaya stancyya apteka pachay pracavac chygunalicejny zavod meteastancyya 1881 na zemskiya srodki y goradze prakladzenyya dva masty ceraz Parasicu i Pronyu HH stagoddze Brackaya magila pradatradaycay1902 arganizavanaya pershaya sacyyal demakratychnaya grupa 1904 u goradze pracavala 10 gascyoven i numaroy 7 zaeznyh damoy 5 shynkoy harcheven i chajnyh Vulicy asvyatlyala 45 lihtaroy Tut pracavala pryvatnaya bibliyateka tavarystva dapamogi bednym pryvatnaya drukarnya chatyry carkvy pry adnoj z yakih dzejnichala shkola gramaty Padobnaya shkola abslugoyvala i yayrejskae naselnictva gorada 19 lyutaga 1904 u Gorkah naradziysya Ichak Isaak Barysavich Kagan Kaganay yayrejski paet i myslyar Vydanne knig na iyryce bylo zabaronena saveckimi yladami Kagan vymushany byy havac svayu litaraturnuyu dzejnasc U 1949 g byy aryshtavany i 6 gadoy pravyoy u turmah i lagerah dze sachyniy i zapomniy 480 vershay i knigu Torat ha Tamiru Vuchenne ab pataemnym 16 studzenya 1905 padchas mirnaj demanstracyi suprac rasijskaga caryzmu zabity gorackiya navuchency F Yarafeey i P Brucer 1 krasavika 1908 g u Gorkah naradziysya Ley Emanuilavich Razgon pismennik krytyk i pravaabaronca Layreat litaraturnaj premii imya Saharava Za gramadzyanskuyu muzhnasc pismennika U 1988 yon razam z A Saharavym i A Adamovicham stay adnym z zasnavalnikay gistoryka asvetnickaga i pravaabaronchaga tavarystva Memaryyal Da aposhnih dzyon yon dapamagay stvarac muzej i arhiy tavarystva Uznagarodzhany Ordenam Za zaslugi pered Otechestvom IV stupeni za asabisty yklad u litaraturu aktyyny ydzel u demakratychnyh peraytvarennyah u Rasii i y suvyazi z 90 goddzem z dnya naradzhennya 12 lipenya 1916 g u Gorkah naradziysya Layrencij Syamyonavich Abecebarski Abecedarski belaruski gistoryk doktar gistarychnyh navuk prafesar chlen karespandent APN SSSR 1917 uznikla Sekcyya vuchnyay gorackih selskagaspadarchyh shkol yakaya zajmalasya vyvuchennem belaruskaj movy pashyrennem cikavasci myascovaga naselnictva da nacyyanalnaj kultury ladzila vystuplenni maladzyozhnaga teatra 1919 u skladze Gomelskaj z 1922 u Smalenskaj guberni RSFSR 7 krasavika 1919 gorackiya syaredniya selgasustanovy rearganizavanyya y Goracki selskagaspadarchy instytut 10 kastrychnika 1919 pachala pracavac maladzyozhnaya arganizacyya Belaruskaya sekcyya studentay Yana mela na mece pashyrac svyadomasc pamizh belarusami znayomic z litaraturaj teatralnymi tvorami gistoryyaj kulturnym i ekanamichnym stanovishcham Belarusi i dapamagac belaruskamu nacyyanalnamu ruhu 1921 pabudavany budynak chygunachnaj stancyi Belaruskiya Gorki z 1930 g Pagodzina 1924 vyarnulisya y sklad BSSR centr rayona 28 listapada 1925 gorad navedali narodnyya pismenniki Yanka Kupala i Yakub Kolas Brackaya magilaZ lipenya 1925 pa snezhan 1929 u Gorkah dacentam BDSGA pracavay Yan Serada pershy starshynya Rady BNR 1926 U Gorkah zhyy i pracavay zagadchykam kafedry belaruskaj movy litaratury i gistoryi BDSGA Maksim Garecki 22 kastrychnika 1930 Vyjshay pershy numar rayonnaj gazety 12 lipenya 1941 gorad zanyaty nyamecka fashysckimi vojskami 6 kastrychnika 1941 fashysty rasstralyali bolsh za 2500 chlenay yaurejskaj abshchyny Lipen 1942 gitleraycy aryshtavali 75 udzelnikay padpolnaga supraciylennya y goradze 26 chervenya 1944 padchas aperacyi Bagraciyon Gorki byli vyzvaleny ad nyamecka fashysckih zahopnikay Gorad na staryh zdymkah Vulica Vyalikaya Arshanskaya Vulica Pashtovaya Vulica Mscislayskaya Vulica Prafesarskaya Zarechcha Kazimirayskaya Slabada Carkva Rynak Sinagoga Paslyavaenny peryyad 1948 Goracki selskagaspadarchy instytut rearganizavali y Belaruskuyu selskagaspadarchuyu akademiyu 5 zhniynya 1959 adkrylasya pavetranaya liniya Gorki Minsk pachay pracavac aeraport yaki zaraz ne funkcyyanue 1967 na race Parasica stvoranae pershae shtuchnae vozera y goradze 1975 pabudavany memaryyal Tuzhlivaya maci Lya yago zapaleny Vechny agon 1984 zasnavany rayonny gistoryka etnagrafichny muzej 1987 pachay pracavac garadski stadyyon Kanec 1980 h arganizavany nezalezhny Klub vybarshchykay nachale z Ya Mazhuginym 1999 vyjshay pershy numar pryvatnaj gazety Regionalnye vedomosti 2007 pachay pracu sajt http horki info 2009 vyjshay pershy numar agulnapalitychnaj gazety U kastrychniku 2012 g u Gorkah adbyysya respublikanski festyval yarmarka Dazhynki Da svyata y goradze z yaviysya novy internat BDSGA i hirurgichny korpus rayonnaj balnicy adramantavana gascinica Pronya kinateatr Krynica chygunachny i aytavakzal Pabudavana Lyadovaya arena i moladzevy zabaylyalny centr dy inshae Naselnictva1888 god 6 331 z ih iudzeyay 3 326 1900 god 7 990 chal 1970 god 22 tys chal 1991 god 32 6 tys chal 2004 god 33 9 tys chal 2006 god 34 6 tys chal 2008 god 34 3 tys chal 2016 god 33 830 chal 2017 god 34 553 chal 2024 god 29 005 chal 2025 god 28 626 chal EkanomikaGoracki elevatar Pradpryemstvy budaynichyh materyyalay harchovaj i myascovaj pramyslovasci RUP IK 9 DVP MUS Respubliki Belarus RUVP Magilyoyhlebpram filiyal Goracki hlebazavod AAT Malochnyya gorki AAT Gorkilyon Skajforest PUP FMPK Vitrazh PUVP Prametej PU AkvaKrystal KulturaAmfiteatr Dzejnichayuc 2 bibliyateki Goracki rayonny centr kultury i Palac kultury BDSGA Na terytoryi gorada dlya yago zhyharoy stvoranaya dobrayparadkavanaya zona adpachynku park z sazhalkami Maecca dobry vopyt pracy shkoly mastackih ramyostvay Z yaylyaecca mescam pravyadzennya seminaray navuchannya supracoynikay yakiya pracuyuc u inshyh rayonah AdukacyyaPyac syarednih adna z ih gimnaziya adna vyachernyaya muzychnaya dzicyacha yunackaya spartyynaya shkoly 6 dashkolnyh ustanoy Pracue Belaruskaya dzyarzhaynaya selskagaspadarchaya akademiya MedycynaGorackaya centralnaya rayonnaya balnica rayonnaya paliklinika paliklinika BDSGA pracue setka aptek MedyiSrodki masavaj infarmacyi pradstaylenyya rayonnaj gazetaj tyrazh 3 620 asobnikay peryyadychnasc vypusku 2 razy na tydzen gazetaj BDSGA tyrazh 1 000 asobnikay peryyadychnasc 2 razy na mesyac rayonnym radyyovyashchannem vyhad u efir 9 razoy na tydzen agulny ab yom vyashchannya 2 gadziny 50 hvilin U setku kabelnaga telebachannya yklyuchana bolsh za 1 5 tys abanentay Razam z getym u Gorkah vydaecca pryvatnaya agulnapalitychnaya gazeta tyrazh 2 000 asobnikay peryyadychnasc 1 raz na tydzen aposhni numar vyjshay 22 verasnya 2022 goda shtodzyonna y Internece abnaylyaecca sajt pra myascovyya padzei http horki info u lyutym 2025 goda materyyaly sajta byli pryznana ekstremisckimi paslya getaga yon perastay byc dasyazhny y internece Taksama svae sajty mayuc Gorackaya gimnaziya 1 i Goracki rayonny vykanaychy kamitet Gramadskiya ab yadnanniPrafkam supracoynikay i vykladchykay BDSGA Studencki prafkam GA BRSM Spartklub BDSGA Gandbolny klub Kolas Padletkavy klub Dyyalog Belaruskae tavarystva invalidayZabavyNizhnyae vozeraKlub Parnas Kavyarnya Shans Kavyarnya Adpachynak Piceryya Vremya est Kavyarnya Lakomka Kavyarnya Zvezdochet Kavyarnya Overtajm Kavyarnya Tashir Kavyarnya Versal Piceryya Gurman Infarmacyya dlya turystayU goradze znahodzicca dendralagichny park i batanichny sad BDSGA Pracue spartyyny kompleks z basejnam atletychnym zalam saynaj stadyyonam Dzejnichae kinateatr Krynica Spynicca mozhna y gascyoyni Pronya abo y gascyoyni BDSGA Muzei Goracki gistoryka etnagrafichny muzej Muzej Belaruskaj dzyarzhaynaj selskagaspadarchaj akademii Mastackaya galereya Muzej kabinet Maksima Gareckaga korpus 4 Belaruskaj dzyarzhaynaj selskagaspadarchaj akademii ZabudovaTerytoryyu suchasnaga gorada rechki Pronya Kapylka i Parasica a taksama chygunka padzyalyayuc na 3 zhylyya rayony indyvidualnaj zabudovy rayon akademii i pramyslovy U centralnaj chastcy razmyashchaecca kapitalnaya 1 2 i 3 5 pavyarhovaya zabudova 3 5 pavyarhovyya budynki znahodzyacca y mikrarayone i y paynochnaj chastcy Rayon BDSGA zabudavany 3 9 pavyarhovymi zhylymi damami SlavutasciKompleks budynkay Belaruskaj dzyarzhaynaj selskagaspadarchaj akademii HIH HH stst Gistoryka kulturnaya kashtoynasc Belarusi shyfr 512G000433 shyfr 512G000433 Svyata Ushesceyskaya carkva 1845 1850 gady Gistoryka kulturnaya kashtoynasc Belarusi shyfr 513G000436 shyfr 513G000436 Administracyjny budynak pa vulicy Gorkaga 1 kanec XIX pachatak XX st Gistoryka kulturnaya kashtoynasc Belarusi shyfr 513G000434 shyfr 513G000434 Administracyjny budynak pa vulicy Krupskaj 3 kanec XIX pachatak XX st Gistoryka kulturnaya kashtoynasc Belarusi shyfr 513G000435 shyfr 513G000435 Budynak stamatalagichnaj palikliniki kanec XIX pachatak XX st Gistoryka kulturnaya kashtoynasc Belarusi shyfr 513G000437 shyfr 513G000437 Nadmagilny kamen udzelniku paystannya 1863 1864 gadoy V Damarackamu Carkva evangelskih hrysciyan Milasernasc Carkva hrysciyan very evangelskaj Blagodat Strachanaya spadchyna Svyata Mikalaeyskaya carkva 1849 u 1930 ya gady perabudavana y bibliyateku selskagaspadarchaj akademii Kascyol Sv Andreya Baboli XVIII st Vyadomyya asobyAsnoynyya artykuly Vyadomyya asoby Gorak i Layrencij Syamyonavich Abecedarski 1916 1975 doktar gistarychnyh navuk prafesar chlen karespandent APN SSSR Dzmitryj Ivanavich Azarevich 1848 1912 yuryst gistoryk rymskaga i vizantyjskaga prava Galina Viktarayna Asmaloyskaya nar 15 12 1936 g prafesar Zasluzhanaya artystka Belarusi Taccyana Syargeeyna Asmaloyskaya nar 1958 belaruskaya palityk Inesa Vasileyna Bajcova nar 1935 belaruskaya arhitektar nar 26 11 1928 g kandydat himichnyh navuk laureat Dzyarzhaynaya premiya BSSR Mihail Gapeevich Bulahay nar 1919 doktar filalagichnyh navuk prafesar zasluzhany dzeyach navuki BSSR Uladzimir Ivanavich Bychkoy nar 25 08 1936 g doktar ekanamichnyh navuk Igar Robertavich Vildflush nar 7 05 1940 g doktar selskagaspadarchyh navuk prafesar layreat dzyarzhaynaj premii Respubliki Belarus 1898 1984 doktar veterynarnyh navuk prafesar Natallya Alyaksandrayna Vyatkina nar 1987 belaruskaya lyogkaatletka Valyancina Uladzimirayna Garunovich nar 1952 belaruski arhitektar Yakay Syamyonavich Gugel 1895 1937 savecki gaspadarchy kiraynik nachalnik budaynictva Magnitagorskaga metalurgichnaga kambinata kambinata Azovstal gorad Maryupal nar 12 03 1931 g kandydat selskagaspadarchyh navuk dacent zasluzhany rabotnik selskaj gaspadarki BSSR 1893 1939 amerykanski mastak zasluzhanaya nastaynica BSSR 1898 Gorki 1958 Leningrad savecki zhyvapisec i grafik Vykladchyk Instytuta zhyvapisu skulptury i arhitektury 1930 34 Leningradskaga mastacka pedagagichnaga vuchylishcha 1937 41 1945 47 Pyotr Samsonavich Kasovich 28 09 1862 26 08 1915 prafesar Pyatroyskaj zemlyarobchaj i lyasnoj akademii Maskoyskaga yniversiteta Pecyarburgskaga lyasnoga instytuta Syargej Vitalevich Kasyanenka nar 1956 doktar selskagaspadarchyh navuk nar 30 01 1949 doktar medycynskih navuk prafesar Uladzimir Ivanavich Kumachoy nar 1941 doktar tehnichnyh navuk prafesar Ivan Iosifavich Kupchynay 1909 1988 doktar tehnichnyh navuk prafesar zasluzhany dzeyach navuki i tehniki BSSR Uladzimir Maiseevich Liyshyc nar 1946 belaruski filasaf palitalag krayaznavec Vasil Mikitavich Lubyaka 1891 1950 doktar selskagaspadarchyh navuk prafesar zasluzhany dzeyach navuki BSSR akademik AN BSSR Barys Yakaylevich Magalif 1927 2006 kampazitar pedagog paet kinaakcyor Leanid Barysavich Najmark 1912 1994 doktar selskagaspadarchyh navuk prafesar Ignat Ivanavich Pivunoyski nar 1930 doktar tehnichnyh navuk prafesar Ley Emanuilavich Razgon 1908 1999 ruski pismennik krytyk pravaabaronca 1905 1987 doktar gistarychnyh navuk prafesar layreat Dzyarzhaynaj premii SSSR nar 13 02 1926 savecki matematyk nar 1923 doktar geagrafichnyh navuk prafesar Igar Syargeevich Citovich 1917 1985 vuchony y galine mashynabudavannya Chlen karespandent AN BSSR nar 1921 doktar tehnichnyh navuk prafesar Mark Zalmanavich Frejdzin nar 1932 kandydat ekanamichnyh navuk prafesar zasluzhany ekanamist BSSR Maryya Cihanayna Chajka 1929 1997 belaruski vuchony y galine fiziyalogii i biyahimii raslin Gl taksamaGarady Magilyoyskaj voblasci Garady Belarusi Geta y GorkahZnoskiChislennost naseleniya na 1 yanvarya 2025 g i srednegodovaya chislennost naseleniya za 2024 god po Respublike Belarus v razreze oblastej rajonov gorodov poselkov gorodskogo tipa Belstat 2025 lt a href https wikidata org wiki Track Q6520738 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q133574508 gt lt a gt Nazvy naselenyh punktay Respubliki Belarus Magilyoyskaya voblasc narmatyyny davednik I A Gaponenka i insh pad red V P Lemcyugovaj Mn Tehnalogiya 2007 406 s ISBN 978 985 458 159 0 DJVU U Gorkah ushanavali pamyac vayara kalinoyca Horki info 25 03 2008 Gorki Citoy A Geraldyka belaruskih mestay XVI pachatak XX st Mn Polymya 1998 287 s ISBN 985 07 0131 5 Transpart g Gorki Magilyoyskaya ablasnaya bibliyateka Gorki Gorki Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop rusk SPb 1890 1907 g Gorki Mogilevskaya oblast Belarus by Gorki Vyalikaya Saveckaya Encyklapedyya 3 vydanne Gorki Bolshoj enciklopedicheskij slovar rusk Gl red V P Shishkov M NI Bolshaya Rossijskaya enciklopediya 1998 640 s il ISBN 5 85270 262 5 Kolkasc naselnictva na 1 studzenya 2016 g i syarednegadavaya kolkasc naselnictva za 2015 god pa Respublicy Belarus u razreze ablascej rayonay garadoy i pasyolkay garadskoga typu rusk Nacyyanalny statystychny kamitet Respubliki Belarus 30 sakavika 2016 Praverana 3 krasavika 2017 Kolkasc naselnictva na 1 studzenya 2017 g i syarednegadavaya kolkasc naselnictva za 2016 god pa Respublicy Belarus u razreze ablascej rayonay garadoy i pasyolkay garadskoga typu rusk Nacyyanalny statystychny kamitet Respubliki Belarus 29 sakavika 2017 Praverana 3 krasavika 2017 Aficyjny sajt Gorackaga rajvykankama Wayback Machine nyavyzn www belstat gov by Praverana 12 krasavika 2025 Spynila vyhad adna z aposhnih nezalezhnyh gazet Magilyoyshchyny bel Nasha Niva 23 verasnya 2022 Praverana 13 sakavika 2025 Horki info gazeta UzGorak adklyuchyla sajt paslya pryznannya yago ekstremisckim i vydalila pdf arhiy bel Nasha Niva 19 lyutaga 2025 Praverana 13 sakavika 2025 LitaraturaKnigi i brashury Gorki Anatol Citoy Geraldyka belaruskih mestay XVI pachatak XX st Anatol Citoy Mn Polymya 1998 287 s ISBN 985 07 0131 5 Gorki Nashy garady gramadska palitychnae davedachnae vydanne U A Malisheyski P M Paboka Mn Narodnaya asveta 1991 303 s fota ISBN 5 341 00240 7 Horki Slownik geograficzny Krolestwa Polskiego i innych krajow slowianskich Tom III Haag Kepy Warszawa 1882 S 125 Gorki Turistskaya enciklopediya Belarusi redkol G P Pashkov i dr pod obsh red I I Pirozhnika Mn 2007 648 s ISBN 978 985 11 0384 9 Livshic V M Gorki Istoriko ekonomicheskij ocherk Minsk Belarus 1984 80 s il Livshic V M Gorki Istoriko ekonomicheskij ocherk Minsk Polymya 1989 95 s il ISBN 5 345 00084 0 Livshic V M Belorusskaya selskohozyajstvennaya akademiya Pamyatniki i pamyatnye gorada Soavt Dobrolyubov N N Minsk Uradzhaj 1990 93 s ISBN 5 7860 0551 8 Livshic V M Gorki Fotoalbom Avtor teksta Minsk Belarus 1991 s 110 cv il ISBN 5 538 00738 H Liyshyc U M Goracki gistarychna etnagrafichny muzej Davednik Minsk Polymya 1991 95 s il ISBN 5 345 00376 9 Liyshyc U M Letapis gorada Gorki Gorki adzel kultury Gorackaga rajvykankama 1995 103 s ISBN 985 6120 04 7 Liyshyc U M Ishlo y byasmerce Gorackae getta Gorki adzel kultury Gorackaga rajvykankama 1995 24 s ISBN 985 6120 06 3 Liyshyc U M Letapis Belaruskaj selskagaspadarchaj akademii 1836 1995 gg ayt sklad Gorki red izd otdel BSHA 1995 208 s ISBN 985 6120 11 H Liyshyc U M Raskopki vakol gorackaga Parnasa Litaraturaznaychyya narysy Gorki adzel kultury Gorackaga rajvykankama 2001 194 s il 20 ISBN 985 6120 44 6 Liyshyc U M Gorki Staronki gistoryi Minsk Krasiko print 2007 312 s il 16 l ISBN 985 405 384 9 Livshic V M Goreckaya evrejskaya obshina stranicy istorii V M Livshic Gorki Nacrat Ilit 2009 298 s Livshic V M Evrei v Gorkah sudby i dela Gorki Nacrat Ilit Tipografiya BGSHA 2012 310s Liyshyc U M U krai byarozavyh gayoy Aytar tekstu saaytar A V Byalyacki Magilyoy Magilyoyskaya drukarnya imya S Sobalya 120s il ISBN 978 985 6848 96 7 Livshic V M Gordost i slava Goreckoj zemli V 3 h knigah Kniga 1 Uchyonye zemlyaki Gorki 2013 124 s Livshic V M Gordost i slava Goreckoj zemli V 3 h knigah Kniga 2 Zemlyaki Geroi Sovetskogo Soyuza generaly vooruzhennyh sil i vnutrennih sil SSSR Gorki 2014 124 s Stelmashonok I M Osvobozhdenie Goreckogo rajona v gody Velikoj Otechestvennoj vojny Gorki 1994 64 s Stelmashonok I M Zashishaya Rodinu iz istorii goreckogo antifashistkogo podpolya i partizanskogo dvizheniya uchastiya voinov zemlyakov v borbe s nemecko fashistkimi zahvatchikami Gorki 1995 44 s Pamyac Gistoryka dakumentalnaya hronika Gorackaga rayona Minsk 1996 Vyshejshaya shkola 589 s ISBN 985 06 0180 9 Artykuly y encyklapedyyah Liyshyc U M Gorki Encyklapedyya gistoryi Belarusi U 6 t Minsk 1996 T 3 S 89 91 Liyshyc U M Gory Gorackaya zemlyarobchaya shkola Encyklapedyya gistoryi Belarusi U 6 t Minsk 1996 T 3 S 93 Liyshyc U M Gory Goracki zemlyarobchy instytut Encyklapedyya gistoryi Belarusi U 6 t Minsk T 3 1996 T 3 S 93 91 Liyshyc U M Goracki gistarychna etnagrafichny muzej Encyklapedyya gistoryi Belarusi U 6 t Minsk 1996 T 3 1966 S 86 87 Liyshyc U M Belaruskaya selskagaspadarchaya akademiya Encyklapedyya gistoryi Belarusi U 6 t Minsk T 1 1993 S 414 415 Liyshyc U M Gory Gorackaya zemlyarobchaya shkola Belaruskaya encyklapedyya U 18 t Minsk 1997 T 5 S 367 Liyshyc U M Gory Goracki zemlyarobchy instytut Belaruskaya encyklapedyya U 18 t Minsk 1997 T 5 1997 S 367 368 Liyshyc U M Gorki Belaruskaya encyklapedyya U 18 t Minsk Encyklapedyya gistoryi Belarusi 1997 T 5 S 360 Liyshyc U M Belaruskaya selskagaspadarchaya akademiya Belaruskaya encyklapedyya U 18 t Minsk 1995 T 2 S 492 Liyshyc Uladzimir Gorki Vyalikae knyastva Litoyskae Encyklapedyya U 3 t red G P Pashkoy i insh T 1 Minsk Belaruskaya Encyklapedyya 2005 S 546SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Gorki