Даныя (ад лац.: data множны лік ад лац.: datum — «(штосьці) дадзенае» ад лац.: dare — «даваць», «штосьці дадзенае») — спалучэнне дыскрэтных , якое нясе ў сябе інфармацыю, якая характарызуе пэўную сістэму, з’яву, працэс ці аб’ект, прадстаўлены ў пэўнай форме і прызначаны для далейшага выкарыстання; канкрэтная форма прадстаўлення зместу інфармацыі. Даныя часта выкарыстоўваюцца ў навуковых даследаваннях, інфармацыйных тэхналогіях і фінансах. У прыватнасці, даныя могуць быць выкарыстаны ў якасці пераменных у . Даныя могуць прадстаўляць сабой як абстрактныя ідэі, так і канкрэтныя вымярэнні.
Даныя | |
---|---|
Вывучаецца ў | статыстыка, data science[d] і critical data studies[d] |
Апісана на сайце | servicios.infoleg.gob.ar/… (ісп.) |
![]() |
Даныя можна апісаць:
- абстрактна (матэматычна);
- лагічна;
- фізічна.
Даныя характарызуюцца сваёй структурай і таму часта прадстаўляюцца ў выглядзе табліц, якія прадстаўляюць дадатковыя кантэксты і сэнсы, і могуць выкарыстоўвацца самі сабой як даныя ў больш складаных структурах.
Этымалогія беларускага паняцця
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы, а таксама іншыя слоўнікі і энцыклапедыі фіксуюць слова «даныя» як назоўнік, які сэнсава адпавядае англійскаму «data». Акадэмічная і перакладчыцкая супольнасць Беларусі сходзіцца на меркаванні, што дапушчальнае выкарыстанне толькі такога паняцця. Многія беларусы ўжываюць дзеепрыметнік «дадзеныя» як назоўнік, што з акадэмічнага пункту гледжання — памылка.
Ёсць меркаванне, што назоўнік даныя з’яўляецца запазычаннем з рускай мовы і транслітарацыяй рус.: данные. Тым часам, слова даныя часта сустракаецца ў тэкстах беларускіх класікаў (Якуб Колас, Цішка Гартны, Вацлаў Ластоўскі і інш.) як назоўнік і прыметнік, таму ўжыванне слова дадзеныя як назоўніка разглядаецца некаторымі навукоўцамі[кім?], у тым ліку, як уплыў рускай мовы.
У сваю чаргу, ёсць меркаванне, што назоўнік даныя паходзіць ад польск.: dane або укр.: дані.
Этымалагічна назоўнік даныя меркавана ўтвораны ад прыметніка даныя, які паходзіць ад дзеяслова даць, што агулам з’яўляецца калькай ад лац.: data.
Гл. таксама
- Атручэнне даных
Зноскі
Літаратура
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 6: Дадаізм — Застава / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 6. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0106-0 (т. 6).
- Даныя — Данные (Data) // Інфарматыка. Беларуска-рускі тэрміналагічны слоўнік — Мн.: БДПУ імя М. Танка, 1996. — С. 32. — 100 экз. — ISBN 985-6087-29-5.
- OECD Glossary of Statistical Terms. OECD. 2008. p. 119. ISBN 978-92-64-025561.
- Statistical Language - What are Data? . Australian Bureau of Statistics (13 ліпеня 2013). Архівавана з першакрыніцы 19 красавіка 2019. Праверана 9 сакавіка 2020.
- Data vs Information - Difference and Comparison | Diffen (англ.). www.diffen.com. Праверана 11 снежня 2018.
- Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (бел.) / пад. рэд. І. Л. Капылова. — Мінск: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2016. — С. 212. — 968 с. — ISBN 978-985-11-0937-7.
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Danyya ad lac data mnozhny lik ad lac datum shtosci dadzenae ad lac dare davac shtosci dadzenae spaluchenne dyskretnyh yakoe nyase y syabe infarmacyyu yakaya haraktaryzue peynuyu sistemu z yavu praces ci ab ekt pradstayleny y peynaj forme i pryznachany dlya dalejshaga vykarystannya kankretnaya forma pradstaylennya zmestu infarmacyi Danyya chasta vykarystoyvayucca y navukovyh dasledavannyah infarmacyjnyh tehnalogiyah i finansah U pryvatnasci danyya moguc byc vykarystany y yakasci peramennyh u Danyya moguc pradstaylyac saboj yak abstraktnyya idei tak i kankretnyya vymyarenni DanyyaVyvuchaecca ystatystyka data science d i critical data studies d Apisana na sajceservicios infoleg gob ar isp Medyyafajly na Vikishovishchy Danyya mozhna apisac abstraktna matematychna lagichna fizichna Danyya haraktaryzuyucca svayoj strukturaj i tamu chasta pradstaylyayucca y vyglyadze tablic yakiya pradstaylyayuc dadatkovyya kanteksty i sensy i moguc vykarystoyvacca sami saboj yak danyya y bolsh skladanyh strukturah Etymalogiya belaruskaga panyaccyaTlumachalny sloynik belaruskaj litaraturnaj movy a taksama inshyya sloyniki i encyklapedyi fiksuyuc slova danyya yak nazoynik yaki sensava adpavyadae anglijskamu data Akademichnaya i perakladchyckaya supolnasc Belarusi shodzicca na merkavanni shto dapushchalnae vykarystanne tolki takoga panyaccya Mnogiya belarusy yzhyvayuc dzeeprymetnik dadzenyya yak nazoynik shto z akademichnaga punktu gledzhannya pamylka Yosc merkavanne shto nazoynik danyya z yaylyaecca zapazychannem z ruskaj movy i translitaracyyaj rus dannye Tym chasam slova danyya chasta sustrakaecca y tekstah belaruskih klasikay Yakub Kolas Cishka Gartny Vaclay Lastoyski i insh yak nazoynik i prymetnik tamu yzhyvanne slova dadzenyya yak nazoynika razglyadaecca nekatorymi navukoycami kim u tym liku yak uplyy ruskaj movy U svayu chargu yosc merkavanne shto nazoynik danyya pahodzic ad polsk dane abo ukr dani Etymalagichna nazoynik danyya merkavana ytvorany ad prymetnika danyya yaki pahodzic ad dzeyaslova dac shto agulam z yaylyaecca kalkaj ad lac data Gl taksamaAtruchenne danyhZnoskiLitaraturaBelaruskaya encyklapedyya U 18 t T 6 Dadaizm Zastava Redkal G P Pashkoy i insh Mn BelEn 1998 T 6 576 s 10 000 ekz ISBN 985 11 0035 8 ISBN 985 11 0106 0 t 6 Danyya Dannye Data Infarmatyka Belaruska ruski terminalagichny sloynik Mn BDPU imya M Tanka 1996 S 32 100 ekz ISBN 985 6087 29 5 OECD Glossary of Statistical Terms OECD 2008 p 119 ISBN 978 92 64 025561 Statistical Language What are Data nyavyzn Australian Bureau of Statistics 13 lipenya 2013 Arhivavana z pershakrynicy 19 krasavika 2019 Praverana 9 sakavika 2020 Data vs Information Difference and Comparison Diffen angl www diffen com Praverana 11 snezhnya 2018 Tlumachalny sloynik belaruskaj litaraturnaj movy bel pad red I L Kapylova Minsk Belaruskaya Encyklapedyya imya Petrusya Broyki 2016 S 212 968 s ISBN 978 985 11 0937 7