Azərbaycanca
Türkçe
Таро́нта (англ.: Toronto, афіц.: Toronto Metropolitan Municipality, ІРА: /təˈrɒntoʊ/, мясцовае вымаўленне [ˈtrɑnoʊ] альбо [təˈɹɑnoʊ]) — найбуйнейшы горад Канады, сталіца правінцыі Антарыа. Стаіць над возерам Антарыа. Насельніцтва — 2,8 мільёны (2024), разам з прыгарадамі — 5,6 мільёнаў чалавек. Міжнародны фінансавы цэнтр, а таксама адзін з галоўных прамысловых, гандлёвых, адукацыйных, турысцкіх і спартыўных цэнтраў краіны.
Таронта на карце Канады  | ||||||||||||||||||||||||||||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Паводле даследаванняў, праведзеных «Economist Intelligence Unit» i «Mercer Human Resource Consulting», Таронта з’яўляецца адным з найболей камфортных гарадоў свету па прычыне нізкай крымінальнасці, чыстага навакольнага асяроддзя, высокага ўзроўню жыцця і дабразычлівага стаўлення жыхароў да людзей іншага паходжання.
Гісторыя
Першае паселішча заснавана ў 1720 годзе французамі дзеля гандлю футрам. У 1750—1751 гадах французы будуюць Fort Rouillé — форт Таронта. Гэта была невялікая пабудова з 10-15 жаўнерамі. У 1763 годзе ўся Новая Францыя, уключаючы форт Таронта, перайшла пад брытанскае валоданне. У 1787 годзе Карона (брытанская ўлада) набыла ў індэйцаў племяні місісага зямлю навокал Таронта за 1700 фунтаў. 1793 год быў адзначаны пабудовай брытанцамі форта Ёрк, які лічыцца першым сапраўды гарадскім паселішчам, а ў 1834 годзе Ёрк быў перайменаваны ў Таронта. На пачатку ХХ стагоддзя горад налічваў 200 тыс. жыхароў. Тады ж горад набыў мянушку Парсюкгорад (Hogtown) за тое, што тут былі найвялікшыя парсюковыя бойні ў Брытанскай Імперыі. У горадзе знаходзіцца найвышэйшае (да верасня 2007 года) збудаванне свету — Сі-Эн Таўэр.
Дэмаграфія
Паводле перапісу 2006 года, англійская мова была роднаю моваю 56,2 % жыхароў Таронта разам з прыгарадамі. За ёй ішлі італьянская мова з 3,8 % жыхароў, кітайская мова з 3,5 %, кантонскі дыялект з 3,4 %, пенджабская мова з 2,7 %, тагальская мова з 2,2 %, партугальская мова з 2,2 %, іспанская мова з 2,2 %, урду з 2,1 %, тамільская мова з 1,9 %, польская мова з 1,6 %, французская мова з 1,4 %, руская мова з 1,3 %, фарсі з 1,3 %, паўночныя дыялекты кітайскай мовы з 1,3 %, арабская мова з 1,2 % і з 1,1 %.
Для 200 жыхароў Таронта і прыгарадаў роднаю з’яўляецца беларуская мова.
Паводле перапісу 2006 года ў Таронта разам з прыгарадамі жывуць 2 320 тыс. імігрантаў, якія складаюць 45,4 % ад усяго насельніцтва. Найвялікшая суполка сярод імігрантаў — людзі, што нарадзіліся ў Індыі, якія складаюць 4,4 % ад агульнага насельніцтва Таронта разам з прыгарадамі і 9,6 % ад усіх імігрантаў. Затым ідуць выхадцы з Кітаю (8,2 % ад усіх жыхароў і 7,3 % ад імігрантаў), Італіі (адпаведна 2,6 % і 5,6 %), Філіпін (2,6 % і 5,4 %), Вялікабрытаніі (2,5 % ад усіх жыхароў і 5,6 % ад імігрантаў), Ганконгу (2,0 % ад усіх жыхароў і 4,4 % ад імігрантаў), Ямайкі (1,8 % ад усіх і 4,0 %), Пакістану (1,7 % і 3,7 %), Шры Ланкі (1,7 % і 3,7 %), Партугаліі (1,5 % і 3,3 %), Гаяны (1,4 % і 3,0 %), Польшчы (1,3 % і 2,9 %), В’етнаму (1,1 % і 2,5 %).
3 920 жыхароў Таронта і прыгарадаў нарадзіліся на Беларусі (0,2 % ад імігрантаў). З іх 600 чалавек прыехалі ў Канаду да 1991 года, 500 чал. у перыяд 1991—1995 гадоў, 1 320 чал. у перыяд 1996—2000 і 1 505 чал. у перыяд 2001—2006 гадоў.
Паводле перапісу 2001 года 61,1 % жыхароў — хрысціяне (31,1 % — католікі, 21,1 % — пратэстанты, 5 % — праваслаўныя і 3,9 % — іншыя хрысціяне), 6,7 % жыхароў — мусульмане, 4,8 % — індусы, 4,2 % — іўдзеі, 2,7 % — будысты. 18,7 % жыхароў не маюць рэлігіі.
Насельніцтва
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Гарады-пабрацімы
Славутасці
Вядомыя асобы
- Мэры Пікфард (1892—1979) — актрыса, сузаснавальніца кінакампаніі United Artists.
- Ніна Добраў (нар. 1989) — актрыса, фотамадэль і гімнастка.
Зноскі
- https://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2021/dp-pd/prof/details/page.cfm?Lang=F&SearchText=toronto&GENDERlist=1,2,3&STATISTIClist=1&DGUIDlist=2021A00053520005&HEADERlist=1
- БелЭн 2002.
- « Detailed Mother Tongue (148), Single and Multiple Language Responses (3) and Sex (3) for the Population of Canada, Provinces, Territories, Census Metropolitan Areas and Census Agglomerations, 2006 Census — 20 % Sample Dat»(недаступная спасылка)
- «Place of birth for the immigrant population by period of immigration, 2006 counts and percentage distribution, for census metropolitan areas and census agglomerations — 20 % sample data» Архівавана 24 сакавіка 2009.
- Торо́нто // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. — Т. 26. — С. 112, 113.
- Географический энциклопедический словарь: Географические названия / под ред. В. М. Котляков — 3-е изд. — М.: Большая российская энциклопедия, 2003. — 903 с. — ISBN 5-85270-216-1
- Торо́нто // Большой словарь географических названий / под ред. В. М. Котляков — Екатеринбург: Русское географическое общество, 2003. — С. 648. — 832 с. — ISBN 5-94799-148-9
- Canada 2011 Census
- Canada 2016 Census
- https://old.kyivcity.gov.ua/files/2018/2/15/Mista-pobratymy.pdf
- https://kyivcity.gov.ua/kyiv_ta_miska_vlada/pro_kyiv/mista-pobratimi_z_yakimi_kiyevom_pidpisani_dokumenti_pro_poridnennya_druzhbu_spivrobitnitstvo_partnerstvo/
- https://www.comune.milano.it/aree-tematiche/relazioni-internazionali/city-to-city-cooperation/gemellaggi/toronto
- http://legislacao.prefeitura.sp.gov.br/leis/lei-14471-de-10-de-julho-de-2007
Літаратура
- Таро́нта // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 442. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).Памылка Lua: not enough memory.
- Торо́нто // Памылка Lua: not enough memory.. — М. : Советская энциклопедия, 1977. — С. 112—113. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978).Памылка Lua: not enough memory. (руск.)
- Торо́нто // Большой словарь географических названий (руск.) / Гл. ред. . — Екатеринбург: У-Фактория, 2003. — С. 648. — 832 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-94799-148-9.Памылка Lua: not enough memory.
- Торо́нто // Географический энциклопедический словарь: Географические названия (руск.) / Гл. ред. А. Ф. Трёшников; Ред. кол.: Э. Б. Алаев, П. М. Алампиев (зам. гл. ред.) и др. — 2-е изд., исправл. и дополн. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — С. 484. — 592 с. — 210 000 экз. — ISBN 5-85270-057-6.Памылка Lua: not enough memory.
- Торо́нто // Энциклопедический географический словарь (руск.). — М.: РИПОЛ классик, 2011. — С. 678. — 800 с. — (Словари нового века). — 5 000 экз. — ISBN 978-5-386-03063-6.Памылка Lua: not enough memory.
Спасылкі
- Афіцыйны сайт
- Грамадзянскі транспарт горада
- Гарадскі забаўляльны партал
- Таронцкі міжнародны аэрапорт імя Пірсана
- Індзікар — Гран-пры Таронта
- Гарадскі тэлеканал CityTV
- Газета «Таронцкая зорка» — Toronto Star
- Вежа CN
- Таронцкі заапарк
- Забаўляльны парк Ontario Place
- Навукова-забаўляльны цэнтр Ontario Science Centre
- Міжнародны Таронцкі кінафестываль
- Канадскае Міжнароднае аўташоу
Памылка Lua: not enough memory.
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Taro nta angl Toronto afic Toronto Metropolitan Municipality IRA teˈrɒntoʊ myascovae vymaylenne ˈtrɑnoʊ albo teˈɹɑnoʊ najbujnejshy gorad Kanady stalica pravincyi Antarya Staic nad vozeram Antarya Naselnictva 2 8 milyony 2024 razam z prygaradami 5 6 milyonay chalavek Mizhnarodny finansavy centr a taksama adzin z galoynyh pramyslovyh gandlyovyh adukacyjnyh turysckih i spartyynyh centray krainy Taronta angl City of Toronto angl Toronto Gerb d Scyag d Kraina KanadaKaardynaty 43 40 13 pn sh 79 23 12 z d H G Ya OKiraynik Aliviya Chay d Zasnavany 1750Ploshcha 630 21 km Vyshynya centra 76 1 mVodnyya ab ekty vozera Antarya Humber River d Don River d i Rouge River d Naselnictva 2 794 356 chal 2021 Chasavy poyas EDT d i UTC 5Telefonny kod 416 647 437Pashtovyya indeksy MAficyjny sajt toronto ca angl Taronta na karce KanadyMedyyafajly na VikishovishchyVezha CN Pavodle dasledavannyay pravedzenyh Economist Intelligence Unit i Mercer Human Resource Consulting Taronta z yaylyaecca adnym z najbolej kamfortnyh garadoy svetu pa prychyne nizkaj kryminalnasci chystaga navakolnaga asyaroddzya vysokaga yzroynyu zhyccya i dabrazychlivaga staylennya zhyharoy da lyudzej inshaga pahodzhannya GistoryyaPershae paselishcha zasnavana y 1720 godze francuzami dzelya gandlyu futram U 1750 1751 gadah francuzy buduyuc Fort Rouille fort Taronta Geta byla nevyalikaya pabudova z 10 15 zhaynerami U 1763 godze ysya Novaya Francyya uklyuchayuchy fort Taronta perajshla pad brytanskae valodanne U 1787 godze Karona brytanskaya ylada nabyla y indejcay plemyani misisaga zyamlyu navokal Taronta za 1700 funtay 1793 god byy adznachany pabudovaj brytancami forta York yaki lichycca pershym sapraydy garadskim paselishcham a y 1834 godze York byy perajmenavany y Taronta Na pachatku HH stagoddzya gorad nalichvay 200 tys zhyharoy Tady zh gorad nabyy myanushku Parsyukgorad Hogtown za toe shto tut byli najvyalikshyya parsyukovyya bojni y Brytanskaj Imperyi U goradze znahodzicca najvyshejshae da verasnya 2007 goda zbudavanne svetu Si En Tayer DemagrafiyaPavodle perapisu 2006 goda anglijskaya mova byla rodnayu movayu 56 2 zhyharoy Taronta razam z prygaradami Za yoj ishli italyanskaya mova z 3 8 zhyharoy kitajskaya mova z 3 5 kantonski dyyalekt z 3 4 pendzhabskaya mova z 2 7 tagalskaya mova z 2 2 partugalskaya mova z 2 2 ispanskaya mova z 2 2 urdu z 2 1 tamilskaya mova z 1 9 polskaya mova z 1 6 francuzskaya mova z 1 4 ruskaya mova z 1 3 farsi z 1 3 paynochnyya dyyalekty kitajskaj movy z 1 3 arabskaya mova z 1 2 i z 1 1 Dlya 200 zhyharoy Taronta i prygaraday rodnayu z yaylyaecca belaruskaya mova Pavodle perapisu 2006 goda y Taronta razam z prygaradami zhyvuc 2 320 tys imigrantay yakiya skladayuc 45 4 ad usyago naselnictva Najvyalikshaya supolka syarod imigrantay lyudzi shto naradzilisya y Indyi yakiya skladayuc 4 4 ad agulnaga naselnictva Taronta razam z prygaradami i 9 6 ad usih imigrantay Zatym iduc vyhadcy z Kitayu 8 2 ad usih zhyharoy i 7 3 ad imigrantay Italii adpavedna 2 6 i 5 6 Filipin 2 6 i 5 4 Vyalikabrytanii 2 5 ad usih zhyharoy i 5 6 ad imigrantay Gankongu 2 0 ad usih zhyharoy i 4 4 ad imigrantay Yamajki 1 8 ad usih i 4 0 Pakistanu 1 7 i 3 7 Shry Lanki 1 7 i 3 7 Partugalii 1 5 i 3 3 Gayany 1 4 i 3 0 Polshchy 1 3 i 2 9 V etnamu 1 1 i 2 5 3 920 zhyharoy Taronta i prygaraday naradzilisya na Belarusi 0 2 ad imigrantay Z ih 600 chalavek pryehali y Kanadu da 1991 goda 500 chal u peryyad 1991 1995 gadoy 1 320 chal u peryyad 1996 2000 i 1 505 chal u peryyad 2001 2006 gadoy Pavodle perapisu 2001 goda 61 1 zhyharoy hrysciyane 31 1 katoliki 21 1 pratestanty 5 pravaslaynyya i 3 9 inshyya hrysciyane 6 7 zhyharoy musulmane 4 8 indusy 4 2 iydzei 2 7 budysty 18 7 zhyharoy ne mayuc religii NaselnictvaGod Kolkasc1861 44 8211891 181 200 God Kolkasc1971 712 8001981 599 000 God Kolkasc2000 3 480 0002011 2 615 060 God Kolkasc2016 2 731 5712021 2 794 356Garady pabracimyPamylka Lua not enough memory SlavutasciVyadomyya asobyMery Pikfard 1892 1979 aktrysa suzasnavalnica kinakampanii United Artists Nina Dobray nar 1989 aktrysa fotamadel i gimnastka Znoskihttps www12 statcan gc ca census recensement 2021 dp pd prof details page cfm Lang F amp SearchText toronto amp GENDERlist 1 2 3 amp STATISTIClist 1 amp DGUIDlist 2021A00053520005 amp HEADERlist 1 BelEn 2002 Detailed Mother Tongue 148 Single and Multiple Language Responses 3 and Sex 3 for the Population of Canada Provinces Territories Census Metropolitan Areas and Census Agglomerations 2006 Census 20 Sample Dat nedastupnaya spasylka Place of birth for the immigrant population by period of immigration 2006 counts and percentage distribution for census metropolitan areas and census agglomerations 20 sample data Arhivavana 24 sakavika 2009 Toro nto Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t 3 e izd M Sovetskaya enciklopediya 1969 T 26 S 112 113 lt a href https wikidata org wiki Track Q5061737 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q17378135 gt lt a gt Geograficheskij enciklopedicheskij slovar Geograficheskie nazvaniya pod red V M Kotlyakov 3 e izd M Bolshaya rossijskaya enciklopediya 2003 903 s ISBN 5 85270 216 1 lt a href https wikidata org wiki Track Q120475222 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q5061737 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q4236098 gt lt a gt Toro nto Bolshoj slovar geograficheskih nazvanij pod red V M Kotlyakov Ekaterinburg Russkoe geograficheskoe obshestvo 2003 S 648 832 s ISBN 5 94799 148 9 lt a href https wikidata org wiki Track Q113510146 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q726762 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q887 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q4236098 gt lt a gt Canada 2011 Census lt a href https wikidata org wiki Track Q5029304 gt lt a gt Canada 2016 Census lt a href https wikidata org wiki Track Q16955163 gt lt a gt https old kyivcity gov ua files 2018 2 15 Mista pobratymy pdf https kyivcity gov ua kyiv ta miska vlada pro kyiv mista pobratimi z yakimi kiyevom pidpisani dokumenti pro poridnennya druzhbu spivrobitnitstvo partnerstvo https www comune milano it aree tematiche relazioni internazionali city to city cooperation gemellaggi toronto http legislacao prefeitura sp gov br leis lei 14471 de 10 de julho de 2007LitaraturaTaro nta Belaruskaya encyklapedyya U 18 t T 15 Sledaviki Tryo Redkal G P Pashkoy i insh Mn BelEn 2002 T 15 S 442 10 000 ekz ISBN 985 11 0035 8 ISBN 985 11 0251 2 t 15 Pamylka Lua not enough memory Toro nto Pamylka Lua not enough memory M Sovetskaya enciklopediya 1977 S 112 113 Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t gl red A M Prohorov 1969 1978 Pamylka Lua not enough memory rusk Toro nto Bolshoj slovar geograficheskih nazvanij rusk Gl red Ekaterinburg U Faktoriya 2003 S 648 832 s 10 000 ekz ISBN 5 94799 148 9 Pamylka Lua not enough memory Toro nto Geograficheskij enciklopedicheskij slovar Geograficheskie nazvaniya rusk Gl red A F Tryoshnikov Red kol E B Alaev P M Alampiev zam gl red i dr 2 e izd ispravl i dopoln M Sovetskaya enciklopediya 1989 S 484 592 s 210 000 ekz ISBN 5 85270 057 6 Pamylka Lua not enough memory Toro nto Enciklopedicheskij geograficheskij slovar rusk M RIPOL klassik 2011 S 678 800 s Slovari no vogo veka 5 000 ekz ISBN 978 5 386 03063 6 Pamylka Lua not enough memory SpasylkiAficyjny sajt Gramadzyanski transpart gorada Garadski zabaylyalny partal Taroncki mizhnarodny aeraport imya Pirsana Indzikar Gran pry Taronta Garadski telekanal CityTV Gazeta Taronckaya zorka Toronto Star Vezha CN Taroncki zaapark Zabaylyalny park Ontario Place Navukova zabaylyalny centr Ontario Science Centre Mizhnarodny Taroncki kinafestyval Kanadskae Mizhnarodnae aytashou Pamylka Lua not enough memory