Azərbaycanca
Беларуская
Deutsch
English
Français
Қазақ
Lietuvių
Русский
ภาษาไทย
Türkçe
Українська
Шумі́лінскі раён (з 17 ліпеня 1924 года па 23 лістапада 1961 года — Сіроцінскі раён) — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў складзе Віцебскай вобласці Беларусі. Адміністрацыйны цэнтр — гарадскі пасёлак Шуміліна. Размешчаны ў цэнтральнай частцы Віцебскай вобласці, мяжуе з Полацкім, Гарадоцкім, Віцебскім, Бешанковіцкім і Ушацкім раёнамі.
| Шумілінскі раён | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Краіна |  Беларусь | ||||
| Уваходзіць у | Віцебская вобласць | ||||
| Адміністрацыйны цэнтр | Шуміліна | ||||
| Дата ўтварэння | 17 ліпеня 1924, 30 ліпеня 1966 | ||||
| Дата скасавання | 25 снежня 1962 | ||||
| Кіраўнік | Віктар Сяргеевіч Гутараў | ||||
| Афіцыйныя мовы | Родная мова: беларуская 68,02%, руская 31,44% Размаўляюць дома: беларуская 21,16%, руская 78,55% | ||||
| Насельніцтва (2009) | 20 716 чал. (15-е месца) | ||||
| Шчыльнасць | 12,22 чал./км² (15-е месца) | ||||
| Нацыянальны склад | беларусы — 92,24%, рускія — 6,09%, іншыя — 1,67% | ||||
| Плошча | 1 695,40 (13-е месца) | ||||
| Вышыня над узроўнем мора | 126 м | ||||
 | |||||
| Афіцыйны сайт | |||||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |||||
Прырода
Паверхня раёна пераважна раўнінная. Большая частка раёна знаходзіцца ў межах Полацкай нізіны, усходняя і паўднёва-ўсходняя — у межах Гарадоцкага ўзвышша. Агульны нахіл паверхні з усходу на захад. 85 % тэрыторыі на вышыні 130—150 м. Найвышэйшы пункт 177 м (за 2 км на поўнач ад вёскі Лескавічы), найбольш нізкая адзнака 110 м (урэз Заходняй Дзвіны).
У тэктанічных адносінах раён прымеркаваны да паўночна-ўсходніх схілаў Беларускай антэклізы. Сучасная паверхня складзена з паазерскіх марэнных і азёрна-ледавіковых адкладаў, ніжэй залягаюць утварэнні сожскага, дняпроўскага, месцамі бярэзінскага зледзяненняў. Агульная магутнасць тоўшчы антрапагенавых адкладаў 50—80 м.
Карысныя выкапні: торф, цагляная гліна, жвір, будаўнічы пясок.
У складзе сельгасугоддзяў пераважаюць дзярнова-падзолістыя глебы і дзярнова-падзолістыя забалочаныя глебы. Паводле механічнага складу глебы пераважна сугліністыя і супясчаныя.
Найбольшая рака Заходняя Дзвіна з прытокамі Обаль (з Усысай і Чарнаўкай) і Сечна. Густата натуральнай рачной сеткі 0,45 км/км².
Азёры на тэрыторыі Шумілінскага раёна: Будавесць, Віцір, Гародна, Дабееўскае, Заронаўскае, Княжно́, Круглік, Лезвінка, Лескавічы, Мошня, Разван, Расалай, Сасноўскае, Сосна, Бубальскае, Хвоя і інш.
На тэрыторыі раёна знаходзіцца геалагічны помнік прыроды Вялікі камень. Сярод 99 заказнікаў рэспубліканскага значэння 2 знаходзяцца на тэрыторыі раёна. Гэта ландшафтны заказнік «Казьянскі» і гідралагічны заказнік возера «Сосна», адзін заказнік мясцовага значэння «Варануха».
Лясныя ўчасткі размеркаваны па раёне нераўнамерна, больш у паўночнай і паўночна-заходняй, менш у паўднёва-ўсходняй частцы. У складзе лясоў хвоя, бяроза, елка і інш.
На балоты прыпадае каля 10 % тэрыторыі раёна. Гэта масівы верхавых балот: Обаль-2, Обаль-1, Ямішча і іншых, адзінае нізіннае балота — Дабееўскі Мох.
Гісторыя
23 лістапада 1961 года Сіроцінскі раён перайменаваны ў Шумілінскі раён. 25 снежня 1962 года раён скасаваны, Мікалаеўскі сельсавет перададзены Бешанковіцкаму раёну, Дабейскі, Лескавіцкі, Пагарэліцкі, Сіроцінскі сельсаветы, 9 населеных пунктаў Лаўжанскага сельсавета і гарадскі пасёлак Шуміліна — Віцебскаму раёну, 20 населеных пунктаў Казьянскага сельсавета — Гарадоцкаму раёну, Лаўжанскі, Казьянскі, Клётчынскі, Мішневіцкі, Обальскі сельсаветы — Полацкаму раёну.
30 ліпеня 1966 года Шумілінскі раён утвораны зноў, уключаў гарадскі пасёлак Шуміліна і 8 сельсаветаў: Дабейскі, Клётчынскі, Лаўжанскі, Лескавіцкі, Мікалаеўскі, Обальскі, Пагарэлецкі і Сіроцінскі. 2 жніўня 1966 года да раёна далучаны Мішневіцкі сельсавет Гарадоцкага раёна. 12 студзеня 1968 года ўтвораны Казьянскі сельсавет. 30 верасня 1968 года вёска Обаль набыла статус гарадскога пасёлка. 1 лістапада 1968 года скасаваны Обальскі сельсавет, 26 сакавіка 1973 года Лескавіцкі сельсавет перайменаваны ў Светласельскі, Клётчынскі сельсавет — у Лявонаўскі, 19 красавіка 1973 года Пагарэліцкі сельсавет — у Язвінскі. На 1 студзеня 1974 года ў складзе Шумілінскага раёна 2 гарадскія пасёлкі, 9 сельсаветаў, 293 населеныя пункты. 18 ліпеня 1985 года ў склад раёна з Бешанковіцкага раёна перададзены Каўлякоўскі сельсавет. 20 кастрычніка 1995 года Шумілінскі раён і гарадскі пасёлак Шуміліна аб’яднаны ў адну адміністрацыйную адзінку. 8 лютага 2000 года Обальскі пассавет рэарганізаваны ў Обальскі сельсавет, скасаваны Лявонаўскі сельсавет. 26 верасня 2002 года скасаваны Казьянскі сельсавет, 8 красавіка 2004 года — Язвінскі сельсавет.
Насельніцтва
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Гаспадарка
Буйнейшыя прадпрыемствы:
- «Вежа», СП
- ДРБУП-204
- «Малако», ААТ
- Обальскі керамічны завод
- Торфапрадпрыемства імя Даўмана
- Шумілінскі льнозавод, ААТ
- Шумілінскі лясгас, ДЛГУ
Сельская гаспадарка раёна спецыялізуецца на малочна-мясной жывёлагадоўлі, вытворчасці зерня і льну.
Сацыяльная сфера
Адукацыя
Сістэма адукацыі Шумілінскага раёна ў 2012 годзе складалася з 9 сярэдніх, 3 базавых, 1 пачатковай, 4 сярэдніх школы-сада, 2 базавых дзіцячых садоў-школ, 3 пачатковых дзіцячых садоў-школ, Шумілінскай раённай гімназіі, у якіх навучалася 2733 навучэнцаў.
Былі адкрыты 8 гімназічных і 3 ліцэйскія класы на базе Обальскай СШ і СШ № 1 г. п. Шуміліна.
Ахова здароўя
Медыцынскае абслугоўванне насельніцтва ў Шумілінскім раёне ажыццяўляе ўстанова аховы здароўя «Шумілінская цэнтральная раённая бальніца».
Памятныя мясціны
На тэрыторыі Шумілінскага раёна ўзяты на ўлік 108 помнікаў гісторыі і культуры, у тым ліку 14 помнікаў археалогіі (7 з іх рэспубліканскага значэння), 3 помнікі архітэктуры, 91 помнік гісторыі (22 з іх рэспубліканскага значэння).
Старшыні Шумілінскага райвыканкама
- 13 лістапада 2018 — 29 ліпеня 2019 —
- з 29 ліпеня 2019 — Віктар Сяргеевіч Гутараў
Вядомыя ўраджэнцы і жыхары
- Даніла Васілеўскі (1889, в. Новае Сяло — 1963) — беларускі краязнавец, гісторык, літаратуразнавец.
- Іван Антонавіч Віткоўскі — беларускі гісторык.
- Еўфрасіння Савельеўна Зянькова — Герой Савецкага Саюза.
- Аркадзь Іванавіч Лапо — беларускі вучоны-раслінавод.
- Мікалай Аляксеевіч Ласкуноў — Герой Савецкага Саюза.
- Алег Уладзіміравіч Салтук — беларускі паэт, перакладчык.
- Людміла Іванаўна Сіманёнак (нар. 1975, в. Обаль) — беларуская паэтэса.
- Соф’я Тарасаўна Пальвінская — Герой Сацыялістычнай Працы.
- Мікалай Браніслававіч Паўловіч (1897, в. Мазурына) — ваенна-марскі тэарэтык, контр-адмірал.
Гл. таксама
- Герой працы
Крыніцы
- Вынікі перапісу 2009 года
- «Дзяржаўны зямельны кадастр Рэспублікі Беларусь» Архівавана 4 сакавіка 2016. (па стане на 1 студзеня 2011 г.)
- GeoNames — 2005. Праверана 9 ліпеня 2017.
- Белорусская ССР. Административно-территориальное деление. На 1 января 1974 года. (руск.). — Выданне 5-е. — Мн.: Беларусь, 1974. — С. 66. — 248 с. — 10 000 экз.
- Решение Витебского областного Совета депутатов от 26 сентября 2002 г. № 162 Об упразднении Козьянского сельсовета и изменении границ Мишневичского сельсовета Шумилинского района Витебской области
- Решение Витебского областного Совета депутатов от 8 апреля 2004 г. № 55 Об изменении административно-территориального устройства районов Витебской области Архівавана 5 кастрычніка 2021.
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.17: Хвінявічы — Шчытні — С. 486, 487.
- http://www.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/publications/izdania/public_bulletin/index_8782/
- Численность населения на 1 января 2020 г. по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и поселков городского типа — Национальный статистический комитет Республики Беларусь, 2020.
- Численность населения на 1 января 2021 г. и среднегодовая численность населения за 2020 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа — Национальный статистический комитет Республики Беларусь, 2021.
- Численность населения на 1 января 2022 г. и среднегодовая численность населения за 2021 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа — Национальный статистический комитет Республики Беларусь, 2022.
- Численность населения на 1 января 2023 г. и среднегодовая численность населения за 2022 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа — Национальный статистический комитет Республики Беларусь, 2023.
- Численность населения на 1 января 2024 г. и среднегодовая численность населения за 2023 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа — Белстат, 2024.
- Численность населения на 1 января 2025 г. и среднегодовая численность населения за 2024 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа — Белстат, 2025.
Літаратура
- Административно-территориальное устройство БССР: справочник: в 2 т. / С. Д. Гриневич и др. — Главное архивное управление при Совете Министров БССР, Институт философии и права Академии наук БССР. — Т. 2: (1944―1980 гг.). — Минск: «Беларусь», 1987. — 283 с.
- Административно-территориальное устройство Республики Беларусь (1981—2010 гг.): справочник. — Минск: БелНИИДАД, 2012. — 172 с.
- Аўчыннікава В. П., Смалякоў Г. С. Шумі́лінскі раён // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 17: Хвінявічы — Шчытні / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 17. — С. 486—487. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0279-2 (т. 17).
- Бурак Ф. Ф., Рудава Г. П., Лявіцкая Р. І., Янюк М. Ф. Шумі́лінскі раён // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — С. 390—392. — 583 с., іл. — 10 000 экз.
Спасылкі
![image]()
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Шумілінскі раён- Шумілінскі раённы выканаўчы камітэт Архівавана 3 верасня 2019.
- Рэсурс Віцебскай абласной бібліятэкі «Прыдзвінскі край: гісторыя і сучаснасць»
- Спіс населенных пунктаў Шумілінскага раёна па сельсаветах
- Адметныя мясціны Шумілінскага раёна ў фотаздымках на Radzima.org
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Shumi linski rayon z 17 lipenya 1924 goda pa 23 listapada 1961 goda Sirocinski rayon administracyjna terytaryyalnaya adzinka y skladze Vicebskaj voblasci Belarusi Administracyjny centr garadski pasyolak Shumilina Razmeshchany y centralnaj chastcy Vicebskaj voblasci myazhue z Polackim Garadockim Vicebskim Beshankovickim i Ushackim rayonami Shumilinski rayonGerb ScyagKraina BelarusUvahodzic u Vicebskaya voblascAdministracyjny centr ShumilinaData ytvarennya 17 lipenya 1924 30 lipenya 1966Data skasavannya 25 snezhnya 1962Kiraynik Viktar Syargeevich GutarayAficyjnyya movy Rodnaya mova belaruskaya 68 02 ruskaya 31 44 Razmaylyayuc doma belaruskaya 21 16 ruskaya 78 55 Naselnictva 2009 20 716 chal 15 e mesca Shchylnasc 12 22 chal km 15 e mesca Nacyyanalny sklad belarusy 92 24 ruskiya 6 09 inshyya 1 67 Ploshcha 1 695 40 13 e mesca Vyshynya nad uzroynem mora 126 mAficyjny sajt Medyyafajly na VikishovishchyPryrodaPaverhnya rayona peravazhna rayninnaya Bolshaya chastka rayona znahodzicca y mezhah Polackaj niziny ushodnyaya i paydnyova yshodnyaya u mezhah Garadockaga yzvyshsha Agulny nahil paverhni z ushodu na zahad 85 terytoryi na vyshyni 130 150 m Najvyshejshy punkt 177 m za 2 km na poynach ad vyoski Leskavichy najbolsh nizkaya adznaka 110 m urez Zahodnyaj Dzviny U tektanichnyh adnosinah rayon prymerkavany da paynochna yshodnih shilay Belaruskaj anteklizy Suchasnaya paverhnya skladzena z paazerskih marennyh i azyorna ledavikovyh adkladay nizhej zalyagayuc utvarenni sozhskaga dnyaproyskaga mescami byarezinskaga zledzyanennyay Agulnaya magutnasc toyshchy antrapagenavyh adkladay 50 80 m Karysnyya vykapni torf caglyanaya glina zhvir budaynichy pyasok U skladze selgasugoddzyay peravazhayuc dzyarnova padzolistyya gleby i dzyarnova padzolistyya zabalochanyya gleby Pavodle mehanichnaga skladu gleby peravazhna suglinistyya i supyaschanyya Najbolshaya raka Zahodnyaya Dzvina z prytokami Obal z Usysaj i Charnaykaj i Sechna Gustata naturalnaj rachnoj setki 0 45 km km Azyory na terytoryi Shumilinskaga rayona Budavesc Vicir Garodna Dabeeyskae Zaronayskae Knyazhno Kruglik Lezvinka Leskavichy Moshnya Razvan Rasalaj Sasnoyskae Sosna Bubalskae Hvoya i insh Na terytoryi rayona znahodzicca gealagichny pomnik pryrody Vyaliki kamen Syarod 99 zakaznikay respublikanskaga znachennya 2 znahodzyacca na terytoryi rayona Geta landshaftny zakaznik Kazyanski i gidralagichny zakaznik vozera Sosna adzin zakaznik myascovaga znachennya Varanuha Lyasnyya ychastki razmerkavany pa rayone neraynamerna bolsh u paynochnaj i paynochna zahodnyaj mensh u paydnyova yshodnyaj chastcy U skladze lyasoy hvoya byaroza elka i insh Na baloty prypadae kalya 10 terytoryi rayona Geta masivy verhavyh balot Obal 2 Obal 1 Yamishcha i inshyh adzinae nizinnae balota Dabeeyski Moh Gistoryya23 listapada 1961 goda Sirocinski rayon perajmenavany y Shumilinski rayon 25 snezhnya 1962 goda rayon skasavany Mikalaeyski selsavet peradadzeny Beshankovickamu rayonu Dabejski Leskavicki Pagarelicki Sirocinski selsavety 9 naselenyh punktay Layzhanskaga selsaveta i garadski pasyolak Shumilina Vicebskamu rayonu 20 naselenyh punktay Kazyanskaga selsaveta Garadockamu rayonu Layzhanski Kazyanski Klyotchynski Mishnevicki Obalski selsavety Polackamu rayonu 30 lipenya 1966 goda Shumilinski rayon utvorany znoy uklyuchay garadski pasyolak Shumilina i 8 selsavetay Dabejski Klyotchynski Layzhanski Leskavicki Mikalaeyski Obalski Pagarelecki i Sirocinski 2 zhniynya 1966 goda da rayona daluchany Mishnevicki selsavet Garadockaga rayona 12 studzenya 1968 goda ytvorany Kazyanski selsavet 30 verasnya 1968 goda vyoska Obal nabyla status garadskoga pasyolka 1 listapada 1968 goda skasavany Obalski selsavet 26 sakavika 1973 goda Leskavicki selsavet perajmenavany y Svetlaselski Klyotchynski selsavet u Lyavonayski 19 krasavika 1973 goda Pagarelicki selsavet u Yazvinski Na 1 studzenya 1974 goda y skladze Shumilinskaga rayona 2 garadskiya pasyolki 9 selsavetay 293 naselenyya punkty 18 lipenya 1985 goda y sklad rayona z Beshankovickaga rayona peradadzeny Kaylyakoyski selsavet 20 kastrychnika 1995 goda Shumilinski rayon i garadski pasyolak Shumilina ab yadnany y adnu administracyjnuyu adzinku 8 lyutaga 2000 goda Obalski passavet rearganizavany y Obalski selsavet skasavany Lyavonayski selsavet 26 verasnya 2002 goda skasavany Kazyanski selsavet 8 krasavika 2004 goda Yazvinski selsavet NaselnictvaGod Kolkasc2001 25 8002003 24 5002008 21 4002009 20 716 God Kolkasc2015 18 8062018 17 8082019 17 7302020 17 600 God Kolkasc2021 17 2602022 16 8192023 16 4182024 16 128 God Kolkasc2025 15 774GaspadarkaStatak karoy na pashy Bujnejshyya pradpryemstvy Vezha SP DRBUP 204 Malako AAT Obalski keramichny zavod Torfapradpryemstva imya Daymana Shumilinski lnozavod AAT Shumilinski lyasgas DLGU Selskaya gaspadarka rayona specyyalizuecca na malochna myasnoj zhyvyolagadoyli vytvorchasci zernya i lnu Sacyyalnaya sferaAdukacyya Asnoyny artykul Sistema adukacyi Shumilinskaga rayona y 2012 godze skladalasya z 9 syarednih 3 bazavyh 1 pachatkovaj 4 syarednih shkoly sada 2 bazavyh dzicyachyh sadoy shkol 3 pachatkovyh dzicyachyh sadoy shkol Shumilinskaj rayonnaj gimnazii u yakih navuchalasya 2733 navuchencay Byli adkryty 8 gimnazichnyh i 3 licejskiya klasy na baze Obalskaj SSh i SSh 1 g p Shumilina Ahova zdaroyya Medycynskae abslugoyvanne naselnictva y Shumilinskim rayone azhyccyaylyae ystanova ahovy zdaroyya Shumilinskaya centralnaya rayonnaya balnica Pamyatnyya myascinyAsnoyny artykul Spis gistoryka kulturnyh kashtoynascej Shumilinskaga rayona Na terytoryi Shumilinskaga rayona yzyaty na ylik 108 pomnikay gistoryi i kultury u tym liku 14 pomnikay arhealogii 7 z ih respublikanskaga znachennya 3 pomniki arhitektury 91 pomnik gistoryi 22 z ih respublikanskaga znachennya Starshyni Shumilinskaga rajvykankama13 listapada 2018 29 lipenya 2019 z 29 lipenya 2019 Viktar Syargeevich GutarayVyadomyya yradzhency i zhyharyDanila Vasileyski 1889 v Novae Syalo 1963 belaruski krayaznavec gistoryk litaraturaznavec Ivan Antonavich Vitkoyski belaruski gistoryk Eyfrasinnya Saveleyna Zyankova Geroj Saveckaga Sayuza Arkadz Ivanavich Lapo belaruski vuchony raslinavod Mikalaj Alyakseevich Laskunoy Geroj Saveckaga Sayuza Aleg Uladzimiravich Saltuk belaruski paet perakladchyk Lyudmila Ivanayna Simanyonak nar 1975 v Obal belaruskaya paetesa Sof ya Tarasayna Palvinskaya Geroj Sacyyalistychnaj Pracy Mikalaj Branislavavich Paylovich 1897 v Mazuryna vaenna marski tearetyk kontr admiral Gl taksamaGeroj pracyKrynicyVyniki perapisu 2009 goda Dzyarzhayny zyamelny kadastr Respubliki Belarus Arhivavana 4 sakavika 2016 pa stane na 1 studzenya 2011 g GeoNames 2005 Praverana 9 lipenya 2017 lt a href https wikidata org wiki Track Q830106 gt lt a gt Belorusskaya SSR Administrativno territorialnoe delenie Na 1 yanvarya 1974 goda rusk Vydanne 5 e Mn Belarus 1974 S 66 248 s 10 000 ekz Reshenie Vitebskogo oblastnogo Soveta deputatov ot 26 sentyabrya 2002 g 162 Ob uprazdnenii Kozyanskogo selsoveta i izmenenii granic Mishnevichskogo selsoveta Shumilinskogo rajona Vitebskoj oblasti Reshenie Vitebskogo oblastnogo Soveta deputatov ot 8 aprelya 2004 g 55 Ob izmenenii administrativno territorialnogo ustrojstva rajonov Vitebskoj oblasti Arhivavana 5 kastrychnika 2021 Belaruskaya encyklapedyya U 18 t T 17 Hvinyavichy Shchytni S 486 487 lt a href https wikidata org wiki Track Q24038864 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q13028710 gt lt a gt http www belstat gov by ofitsialnaya statistika publications izdania public bulletin index 8782 Chislennost naseleniya na 1 yanvarya 2020 g po Respublike Belarus v razreze oblastej rajonov gorodov i poselkov gorodskogo tipa Nacionalnyj statisticheskij komitet Respubliki Belarus 2020 lt a href https wikidata org wiki Track Q6520738 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q89797105 gt lt a gt Chislennost naseleniya na 1 yanvarya 2021 g i srednegodovaya chislennost naseleniya za 2020 god po Respublike Belarus v razreze oblastej rajonov gorodov poselkov gorodskogo tipa Nacionalnyj statisticheskij komitet Respubliki Belarus 2021 lt a href https wikidata org wiki Track Q106435389 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q6520738 gt lt a gt Chislennost naseleniya na 1 yanvarya 2022 g i srednegodovaya chislennost naseleniya za 2021 god po Respublike Belarus v razreze oblastej rajonov gorodov poselkov gorodskogo tipa Nacionalnyj statisticheskij komitet Respubliki Belarus 2022 lt a href https wikidata org wiki Track Q6520738 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q111411657 gt lt a gt Chislennost naseleniya na 1 yanvarya 2023 g i srednegodovaya chislennost naseleniya za 2022 god po Respublike Belarus v razreze oblastej rajonov gorodov poselkov gorodskogo tipa Nacionalnyj statisticheskij komitet Respubliki Belarus 2023 lt a href https wikidata org wiki Track Q6520738 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q117319279 gt lt a gt Chislennost naseleniya na 1 yanvarya 2024 g i srednegodovaya chislennost naseleniya za 2023 god po Respublike Belarus v razreze oblastej rajonov gorodov poselkov gorodskogo tipa Belstat 2024 lt a href https wikidata org wiki Track Q125194897 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q6520738 gt lt a gt Chislennost naseleniya na 1 yanvarya 2025 g i srednegodovaya chislennost naseleniya za 2024 god po Respublike Belarus v razreze oblastej rajonov gorodov poselkov gorodskogo tipa Belstat 2025 lt a href https wikidata org wiki Track Q6520738 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q133574508 gt lt a gt LitaraturaAdministrativno territorialnoe ustrojstvo BSSR spravochnik v 2 t S D Grinevich i dr Glavnoe arhivnoe upravlenie pri Sovete Ministrov BSSR Institut filosofii i prava Akademii nauk BSSR T 2 1944 1980 gg Minsk Belarus 1987 283 s Administrativno territorialnoe ustrojstvo Respubliki Belarus 1981 2010 gg spravochnik Minsk BelNIIDAD 2012 172 s Aychynnikava V P Smalyakoy G S Shumi linski rayon Belaruskaya encyklapedyya U 18 t T 17 Hvinyavichy Shchytni Redkal G P Pashkoy i insh Mn BelEn 2003 T 17 S 486 487 10 000 ekz ISBN 985 11 0035 8 ISBN 985 11 0279 2 t 17 Burak F F Rudava G P Lyavickaya R I Yanyuk M F Shumi linski rayon Encyklapedyya pryrody Belarusi U 5 i t T 5 Stayrastrum Yashchur Redkal I P Shamyakin gal red i insh Mn BelSE imya Petrusya Broyki 1986 S 390 392 583 s il 10 000 ekz SpasylkiNa Vikishovishchy yosc medyyafajly pa teme Shumilinski rayon Shumilinski rayonny vykanaychy kamitet Arhivavana 3 verasnya 2019 Resurs Vicebskaj ablasnoj bibliyateki Prydzvinski kraj gistoryya i suchasnasc Spis naselennyh punktay Shumilinskaga rayona pa selsavetah Admetnyya myasciny Shumilinskaga rayona y fotazdymkah na Radzima org