Azərbaycanca
Türkçe
Клецкі раён — раён у складзе Мінскай вобласці. Плошча раёна 1 тыс. км². Насельніцтва — 34,1 тыс. чалавек (2006). Адміністрацыйны цэнтр — горад Клецк. Мяжуе з Ганцавіцкім і Ляхавіцкім раёнамі Брэсцкай вобласці, Нясвіжкім, Капыльскім і Салігорскім раёнамі Мінскай вобласці.
| Клецкі раён | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Краіна |  Беларусь | ||||
| Уваходзіць у | Мінская вобласць | ||||
| Адміністрацыйны цэнтр | Клецк | ||||
| Кіраўнік | Анатоль Міхайлавіч Ладыга[d] | ||||
| Афіцыйныя мовы | Родная мова: беларуская 92,4 %, руская 6,86 % Размаўляюць дома: беларуская 85,49 %, руская 13,69 % | ||||
| Насельніцтва (2009) | 32 302 чал. (17-е месца) | ||||
| Шчыльнасць | 33,03 чал./км² (8-е месца) | ||||
| Нацыянальны склад | беларусы — 93,63 %, рускія — 3,87 %, палякі — 1,15 %, іншыя — 1,35 % | ||||
| Плошча | 974,12 (21-е месца) | ||||
| Вышыня над узроўнем мора | 168 м | ||||
 | |||||
 | |||||
| Афіцыйны сайт | |||||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |||||
Геаграфія
Паўночная частка раёна занятая Капыльскай градой, цэнтральная — , паўднёвая — у межах Прыпяцкага Палесся. Пераважаюць вышыні 150—180 м, максімальная вышыня 232 м (на поўнач ад вёскі Ліскава).
Клімат умерана кантынентальны. Сярэдняя тэмпература студзеня −6,3 °C, ліпеня 17,8 °C. Сярэднегадавая колькасць ападкаў складае 670 мм. Вегетацыйны перыяд — 192 дні.
Лясы (25 % тэрыторыі) пераважна і бярозавыя.
На тэрыторыі раёна знаходзяцца батанічныя помнікі прыроды рэспубліканскага значэння — парк Радзівілімонты, дубы чарэшчатыя (Галынкаўскае і Навінкаўскае лясніцтвы).
Рака Лань з прытокамі Нача, Цапра, Бруса. На мяжы з Капыльскім раёнам рака Морач і Чырвонаслабодскае вадасховішча, на поўдні вадасховішча Лактышы.
Гісторыя
Раён утвораны 15 студзеня 1940 года ў складзе Баранавіцкай вобласці БССР. 12 кастрычніка 1940 года падзелены на 17 сельсаветаў: Бабаевіцкі, Галавацкі, Галынкаўскі, Грыцэвіцкі, Даматканавіцкі, Заастровіцкі, Заляшанскі, Зубкоўскі, Ліскаўскі, Межнаслабодскі, Морацкі, Нагорнаўскі, Сіняўскі, Слабодкаўскі, Старасельскі, Цецеравецкі, Шчэпаўшчынскі. З 8 студзеня 1954 года ў Мінскай вобласці. 16 ліпеня 1954 года скасаваны Слабодкаўскі і Цецеравецкі сельсаветы, 24 жніўня 1960 года — Галавацкі і Старасельскі сельсаветы. 25 снежня 1962 года раён скасаваны, яго тэрыторыя далучана да Нясвіжскага раёна. 30 ліпеня 1966 года ўтвораны зноў, уключаў горад Клецк, Бабаевіцкі, Галынкаўскі, Грыцэвіцкі, Даматканавіцкі, Заастровіцкі, Заляшанскі, Зубкоўскі, Ліскаўскі, Морацкі, Нагорнаўскі, Тучанскі, Шчэпіцкі сельсаветы. 16 жніўня 1973 года Бабаевіцкі сельсавет перайменаваны ў Янавіцкі. 22 верасня 1980 года Ліскаўскі сельсавет перайменаваны ў Кухчыцкі, скасаваны Заляшанскі сельсавет, утвораны Гурнаўшчынскі сельсавет. 5 сакавіка 1981 года Заастровіцкі сельсавет перайменаваны ў Заастравецкі, 23 ліпеня 1984 года — Янавіцкі ў Красназвёздаўскі. 28 жніўня 1995 года скасаваны Гурнаўшчынскі сельсавет, 25 красавіка 2007 года — Даматканавіцкі сельсавет. 28 мая 2013 года скасаваны Нагорнаўскі і Тучанскі сельсаветы.
Насельніцтва
Асноўнае насельніцтва — беларусы (93,6 %). Жывуць таксама рускія (3,5 %), палякі (1,5 %), украінцы (0,8 %), татары (0,2 %) і інш. (0,4 %).
Чатыры жыхары Клецкага раёна ўдастоеныя звання Героя Сацыялістычнай Працы: Іосіф Плаўскі, Марыя Рудко, Клаўдзія Шаўчук, Канстанцін Шастак.
Рэлігійнае жыццё
На тэрыторыі раёна зарэгістравана 27 рэлігійных суполак, у тым ліку:
- праваслаўных — 16
- хрысціян веры евангельскай — 7
- рымска-каталіцкіх — 2
- мусульман — 1
- сведкаў Іеговы — 1
Гаспадарчая дзейнасць
Сельская гаспадарка спецыялізуецца на мяса-малочнай жывёлагадоўлі, свінагадоўлі, вырошчванні буракоў; таксама вырошчваюць зерневыя і кармавыя культуры, бульбу, гародніну.
Прадпрыемствы харчовай, радыёэлектроннай, мэблевай прамысловасці.
Па тэрыторыі раёна праходзіць чыгунка Асіповічы — Баранавічы, аўтадарогі Слуцк — Івацэвічы, Нясвіж — Лунінец і інш.
Архітэктура
Захаваліся помнікі архітэктуры і садова-паркавага мастацтва: Свята-Успенская царква (1863) у в. Бабічы, Свята-Петра-Паўлаўская царква (1891), брама-званіца (1788), галубятня і капліца (1809) у в. Галынка, вятрак (пачатак XIX ст.), сядзіба (канец XIX ст. — пачатак XX ст.) у в. Даматканавічы, Свята-Пакроўская царква (1801) у в. Ёдчыцы, Свята-Дыянісаўская царква (2-я палова XIX ст.) у в. Заастравечча, касцёл з кляштарам дамініканцаў (XVII ст.) і царква (кан. XIX ст.) ў горадзе Клецк, палацава-паркавы комплекс (ХІХ ст.) у в Радзівілімонты (в. Чырвоная Зорка), царква (пачатак XIX ст.) у в. Межная Слабада, касцёл Узнясення Крыжа Панскага (пачатак XX ст.) у в. Нагорнае, будынак паштовай станцыі (1-я палова XIX ст.) у в. Сіняўка, Свята-Багародзіцкая царква (1911) у в. Салаўі, сядзіба (1901) у в. Стралкава, Свята-Яна-Прадцечанская царква (пачатак XIX ст.) і сядзібна-паркавы ансамбль (2-я палова XIX ст.) у в. Туча, вятрак (канец XIX ст. —пачатак XX ст.) у в. Шэйкі, Галынкаўскі сельсавет, сядзіба (1772) у в. Янавічы.
Вядомыя асобы
- Уладзімір Васільевіч Дубіна (1906—1987) — Герой Сацыялістычнай Працы.
Крыніцы
- http://kletsk.gov.by/ru/new_url_1429253600/
- Вынікі перапісу 2009 года
- «Дзяржаўны зямельны кадастр Рэспублікі Беларусь» (па стане на 1 студзеня 2011 г.)
- GeoNames — 2005. Праверана 9 ліпеня 2017.
- Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 16 июля 1954 г. Об объединении сельских советов Минской области // Сборник законов Белорусской ССР и указов Президиума Верховного Совета Белорусской ССР: 1938—1955 гг. — Мн.: Изд. Президиума Верхов. Совета БССР, 1956. — 347 с.
- Решение Минского областного Совета депутатов от 25 апреля 2007 г. № 30 Об упразднении Домоткановичского сельсовета Клецкого района Архівавана 14 чэрвеня 2021.
- Решение Минского областного Совета депутатов от 28 мая 2013 г. № 234 Об изменении административно-территориального устройства районов Минской области Архівавана 31 сакавіка 2016.
Літаратура
- Административно-территориальное устройство БССР: справочник: в 2 т. / Главное архивное управление при Совете Министров БССР, Институт философии и права Академии наук БССР. — Минск: «Беларусь», 1985―1987.
- Административно-территориальное устройство Республики Беларусь (1981—2010 гг.): справочник. — Минск: БелНИИДАД, 2012. — 172 с.
Спасылкі
- Клецкі раённы выканаўчы камітэт Архівавана 8 мая 2013.
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Klecki rayon rayon u skladze Minskaj voblasci Ploshcha rayona 1 tys km Naselnictva 34 1 tys chalavek 2006 Administracyjny centr gorad Kleck Myazhue z Gancavickim i Lyahavickim rayonami Bresckaj voblasci Nyasvizhkim Kapylskim i Saligorskim rayonami Minskaj voblasci Klecki rayonGerb ScyagKraina BelarusUvahodzic u Minskaya voblascAdministracyjny centr KleckKiraynik Anatol Mihajlavich Ladyga d Aficyjnyya movy Rodnaya mova belaruskaya 92 4 ruskaya 6 86 Razmaylyayuc doma belaruskaya 85 49 ruskaya 13 69 Naselnictva 2009 32 302 chal 17 e mesca Shchylnasc 33 03 chal km 8 e mesca Nacyyanalny sklad belarusy 93 63 ruskiya 3 87 palyaki 1 15 inshyya 1 35 Ploshcha 974 12 21 e mesca Vyshynya nad uzroynem mora 168 mAficyjny sajt Medyyafajly na VikishovishchyGeagrafiyaPaynochnaya chastka rayona zanyataya Kapylskaj gradoj centralnaya paydnyovaya u mezhah Prypyackaga Palessya Peravazhayuc vyshyni 150 180 m maksimalnaya vyshynya 232 m na poynach ad vyoski Liskava Klimat umerana kantynentalny Syarednyaya temperatura studzenya 6 3 C lipenya 17 8 C Syarednegadavaya kolkasc apadkay skladae 670 mm Vegetacyjny peryyad 192 dni Lyasy 25 terytoryi peravazhna i byarozavyya Na terytoryi rayona znahodzyacca batanichnyya pomniki pryrody respublikanskaga znachennya park Radzivilimonty duby chareshchatyya Galynkayskae i Navinkayskae lyasnictvy Raka Lan z prytokami Nacha Capra Brusa Na myazhy z Kapylskim rayonam raka Morach i Chyrvonaslabodskae vadashovishcha na poydni vadashovishcha Laktyshy GistoryyaKlecki rayon u skladze Baranavickaj voblasci 1940 Rayon utvorany 15 studzenya 1940 goda y skladze Baranavickaj voblasci BSSR 12 kastrychnika 1940 goda padzeleny na 17 selsavetay Babaevicki Galavacki Galynkayski Grycevicki Damatkanavicki Zaastrovicki Zalyashanski Zubkoyski Liskayski Mezhnaslabodski Moracki Nagornayski Sinyayski Slabodkayski Staraselski Ceceravecki Shchepayshchynski Z 8 studzenya 1954 goda y Minskaj voblasci 16 lipenya 1954 goda skasavany Slabodkayski i Ceceravecki selsavety 24 zhniynya 1960 goda Galavacki i Staraselski selsavety 25 snezhnya 1962 goda rayon skasavany yago terytoryya daluchana da Nyasvizhskaga rayona 30 lipenya 1966 goda ytvorany znoy uklyuchay gorad Kleck Babaevicki Galynkayski Grycevicki Damatkanavicki Zaastrovicki Zalyashanski Zubkoyski Liskayski Moracki Nagornayski Tuchanski Shchepicki selsavety 16 zhniynya 1973 goda Babaevicki selsavet perajmenavany y Yanavicki 22 verasnya 1980 goda Liskayski selsavet perajmenavany y Kuhchycki skasavany Zalyashanski selsavet utvorany Gurnayshchynski selsavet 5 sakavika 1981 goda Zaastrovicki selsavet perajmenavany y Zaastravecki 23 lipenya 1984 goda Yanavicki y Krasnazvyozdayski 28 zhniynya 1995 goda skasavany Gurnayshchynski selsavet 25 krasavika 2007 goda Damatkanavicki selsavet 28 maya 2013 goda skasavany Nagornayski i Tuchanski selsavety NaselnictvaAsnoynae naselnictva belarusy 93 6 Zhyvuc taksama ruskiya 3 5 palyaki 1 5 ukraincy 0 8 tatary 0 2 i insh 0 4 Chatyry zhyhary Kleckaga rayona ydastoenyya zvannya Geroya Sacyyalistychnaj Pracy Iosif Playski Maryya Rudko Klaydziya Shaychuk Kanstancin Shastak Religijnae zhyccyoNa terytoryi rayona zaregistravana 27 religijnyh supolak u tym liku pravaslaynyh 16 hrysciyan very evangelskaj 7 rymska katalickih 2 musulman 1 svedkay Iegovy 1Gaspadarchaya dzejnascSelskaya gaspadarka specyyalizuecca na myasa malochnaj zhyvyolagadoyli svinagadoyli vyroshchvanni burakoy taksama vyroshchvayuc zernevyya i karmavyya kultury bulbu garodninu Pradpryemstvy harchovaj radyyoelektronnaj meblevaj pramyslovasci Pa terytoryi rayona prahodzic chygunka Asipovichy Baranavichy aytadarogi Sluck Ivacevichy Nyasvizh Luninec i insh ArhitekturaAsnoyny artykul Spis gistoryka kulturnyh kashtoynascej Kleckaga rayona Zahavalisya pomniki arhitektury i sadova parkavaga mastactva Svyata Uspenskaya carkva 1863 u v Babichy Svyata Petra Paylayskaya carkva 1891 brama zvanica 1788 galubyatnya i kaplica 1809 u v Galynka vyatrak pachatak XIX st syadziba kanec XIX st pachatak XX st u v Damatkanavichy Svyata Pakroyskaya carkva 1801 u v Yodchycy Svyata Dyyanisayskaya carkva 2 ya palova XIX st u v Zaastravechcha kascyol z klyashtaram daminikancay XVII st i carkva kan XIX st y goradze Kleck palacava parkavy kompleks HIH st u v Radzivilimonty v Chyrvonaya Zorka carkva pachatak XIX st u v Mezhnaya Slabada kascyol Uznyasennya Kryzha Panskaga pachatak XX st u v Nagornae budynak pashtovaj stancyi 1 ya palova XIX st u v Sinyayka Svyata Bagarodzickaya carkva 1911 u v Salayi syadziba 1901 u v Stralkava Svyata Yana Pradcechanskaya carkva pachatak XIX st i syadzibna parkavy ansambl 2 ya palova XIX st u v Tucha vyatrak kanec XIX st pachatak XX st u v Shejki Galynkayski selsavet syadziba 1772 u v Yanavichy Vyadomyya asobyUladzimir Vasilevich Dubina 1906 1987 Geroj Sacyyalistychnaj Pracy Krynicyhttp kletsk gov by ru new url 1429253600 Vyniki perapisu 2009 goda Dzyarzhayny zyamelny kadastr Respubliki Belarus pa stane na 1 studzenya 2011 g GeoNames 2005 Praverana 9 lipenya 2017 lt a href https wikidata org wiki Track Q830106 gt lt a gt Ukaz Prezidiuma Verhovnogo Soveta Belorusskoj SSR ot 16 iyulya 1954 g Ob obedinenii selskih sovetov Minskoj oblasti Sbornik zakonov Belorusskoj SSR i ukazov Prezidiuma Verhovnogo Soveta Belorusskoj SSR 1938 1955 gg Mn Izd Prezidiuma Verhov Soveta BSSR 1956 347 s Reshenie Minskogo oblastnogo Soveta deputatov ot 25 aprelya 2007 g 30 Ob uprazdnenii Domotkanovichskogo selsoveta Kleckogo rajona Arhivavana 14 chervenya 2021 Reshenie Minskogo oblastnogo Soveta deputatov ot 28 maya 2013 g 234 Ob izmenenii administrativno territorialnogo ustrojstva rajonov Minskoj oblasti Arhivavana 31 sakavika 2016 LitaraturaAdministrativno territorialnoe ustrojstvo BSSR spravochnik v 2 t Glavnoe arhivnoe upravlenie pri Sovete Ministrov BSSR Institut filosofii i prava Akademii nauk BSSR Minsk Belarus 1985 1987 Administrativno territorialnoe ustrojstvo Respubliki Belarus 1981 2010 gg spravochnik Minsk BelNIIDAD 2012 172 s SpasylkiKlecki rayonny vykanaychy kamitet Arhivavana 8 maya 2013