Фіджы́йская мова (саманазва: Na Vosa Vakaviti) — аўстранезійская мова, родная мова фіджыйцаў. Распаўсюджана і мае афіцыйны статус у Фіджы. Агульная колькасць носьбітаў (2014 г.) - каля 437 тысяч чал.
Фіджыйская | |
---|---|
Саманазва | Na Vosa Vakaviti |
Краіны | Фіджы |
Афіцыйны статус | Фіджы |
Арганізацыя, якая рэгулюе | — |
Агульная колькасць носьбітаў | 437000 (2014) |
Класіфікацыя | |
Аўстранезійская | |
Пісьменнасць | лацінскае пісьмо і дэванагары |
Моўныя коды | |
ДАСТ 7.75–97 | фид 737 |
ISO 639-1 | fj |
ISO 639-2 | fij |
ISO 639-3 | fij |
fij і ndr | |
Ethnologue | fij |
ABS ASCL | 9301 |
IETF | fj |
Glottolog | fiji1243 |
![]() |
Гісторыя
На астравах Фіджы здаўна існавалі 2 асноўныя моўныя кластары — заходні і ўсходні, якія ў сваю чаргу падзяляліся на рэгіянальныя і племянныя дыялекты. У XIX ст. шатландскі місіянер Дэвід Каргіл (1809 - 1843 гг.) распрацаваў граматыку на аснове ўсходнефіджыйскага дыялекта вострава Бау. Яна легла ў аснову сучаснай фіджыйскай літаратурнай мовы.
У 1997 г. фіджыйская мова разам з англійскай і фіджыйскім дыялектам хіндзі была абвешчана афіцыйнай мовай Фіджы. Яна выкарыстоўваецца ў школьным навучанні, а таксама ў сродках масавай інфармацыі.
Алфавіт
Фіджыйскі алфавіт створаны ў XIX ст. на аснове лацінкі. Мае 23 літары:
A B C D E F G I J K L M N O P Q R S T U V W Y.
Літары B, D, J, N, T фактычна адлюстроўваюць у пісьме па 2 розныя гукі. Літара Y можа чытацца як [j], або не чытацца ці значыць пропуск у вымаўленні.
Кароткі размоўнік
Фіджыйская мова | Беларуская мова |
---|---|
Bula | Прывітанне |
Ni sa yadra | Добрай раніцы |
Ni sa Bula | Добры дзень (вечар) |
O cei na yacamu? | Як тваё імя? |
Na yacaqu o Mikalay | Мяне завуць Мікалай |
O yau mai Belarus | Я з Беларусі |
Vinaka vaka levu | Вялікі дзякуй |
Yalo vinaka | Калі ласка |
Au sega ni taura rawa | Не разумею |
Au lomani iko | Я цябе кахаю |
Biuti au tu madaga | Пакінь мяне! |
Ko via meke kei au? | Патанцуем? |
E vica na kena i-sau? | Колькі гэта каштуе? |
Kere veivuke! | Дапамажыце! |
Kele! | Спыніся! |
Vanuinui vinaka | Усяго найлепшага |
E vei na vale-lailai? | Дзе знаходзіцца туалет? |
Зноскі
- Language: Fijian
Спасылкі
- Fijian (Vakaviti)
- fiji-language.com Архівавана 9 лістапада 2014.
- Useful Fijian phrases
- Speak Fijian — A Glossary of Common Words and Phrases in the Fijian Language Архівавана 10 ліпеня 2014.
Аўтар: www.NiNa.Az
Дата публікацыі:
Fidzhy jskaya mova samanazva Na Vosa Vakaviti aystranezijskaya mova rodnaya mova fidzhyjcay Raspaysyudzhana i mae aficyjny status u Fidzhy Agulnaya kolkasc nosbitay 2014 g kalya 437 tysyach chal FidzhyjskayaSamanazva Na Vosa VakavitiKrainy FidzhyAficyjny status FidzhyArganizacyya yakaya regulyue Agulnaya kolkasc nosbitay 437000 2014 KlasifikacyyaAystranezijskaya Malajska palinezijskaya akiyanijskayaPismennasc lacinskae pismo i devanagaryMoynyya kodyDAST 7 75 97 fid 737ISO 639 1 fjISO 639 2 fijISO 639 3 fijfij i ndrEthnologue fijABS ASCL 9301IETF fjGlottolog fiji1243Vikipedyya na getaj move source source source source source source Fidzhyjskaya movaGistoryyaNa astravah Fidzhy zdayna isnavali 2 asnoynyya moynyya klastary zahodni i yshodni yakiya y svayu chargu padzyalyalisya na regiyanalnyya i plemyannyya dyyalekty U XIX st shatlandski misiyaner Devid Kargil 1809 1843 gg raspracavay gramatyku na asnove yshodnefidzhyjskaga dyyalekta vostrava Bau Yana legla y asnovu suchasnaj fidzhyjskaj litaraturnaj movy U 1997 g fidzhyjskaya mova razam z anglijskaj i fidzhyjskim dyyalektam hindzi byla abveshchana aficyjnaj movaj Fidzhy Yana vykarystoyvaecca y shkolnym navuchanni a taksama y srodkah masavaj infarmacyi AlfavitFidzhyjski alfavit stvorany y XIX st na asnove lacinki Mae 23 litary A B C D E F G I J K L M N O P Q R S T U V W Y Litary B D J N T faktychna adlyustroyvayuc u pisme pa 2 roznyya guki Litara Y mozha chytacca yak j abo ne chytacca ci znachyc propusk u vymaylenni Karotki razmoynikFidzhyjskaya mova Belaruskaya movaBula PryvitanneNi sa yadra Dobraj ranicyNi sa Bula Dobry dzen vechar O cei na yacamu Yak tvayo imya Na yacaqu o Mikalay Myane zavuc MikalajO yau mai Belarus Ya z BelarusiVinaka vaka levu Vyaliki dzyakujYalo vinaka Kali laskaAu sega ni taura rawa Ne razumeyuAu lomani iko Ya cyabe kahayuBiuti au tu madaga Pakin myane Ko via meke kei au Patancuem E vica na kena i sau Kolki geta kashtue Kere veivuke Dapamazhyce Kele Spynisya Vanuinui vinaka Usyago najlepshagaE vei na vale lailai Dze znahodzicca tualet ZnoskiLanguage FijianSpasylkiFijian Vakaviti fiji language com Arhivavana 9 listapada 2014 Useful Fijian phrases Speak Fijian A Glossary of Common Words and Phrases in the Fijian Language Arhivavana 10 lipenya 2014